Niet alles liep op rolletjes bij stranding van potvissen op Texel
Bij de stranding van de zes potvissen begin dit jaar op Texel is in de praktijk lang niet alles op rolletjes verlopen. Dat komt naar voren uit een evaluatie van de gang van zaken, gemaakt door de Auditdienst Rijk van het ministerie van Financiën. Op basis daarvan stelt het ministerie van Economische Zaken momenteel een nieuw protocol op voor de omgang met walvissen die levend stranden. Gisteren zijn daarover gesprekken gevoerd met betrokkenen, onder wie de gemeente. Uit de evaluatie, die eind juni verscheen, komt onder meer naar voren dat de zogeheten strandingscoördinator van Economische Zaken op de avond van dinsdag 12 januari node werd gemist tijdens overleggen die toen plaatsvonden op het strand, nadat de dieren eind van de middag waren gestrand. Het ontbrak daardoor 's avonds aan coördinatie en vragen konden niet worden beantwoord. Economische Zaken is volgens het protocol leidend bij een stranding. KNRM en Rijkswaterstaat hebben aangegeven dat zij bereid zijn een strandingscoördinator een volgende keer meteen over te varen. Onduidelijkheid was er over de vraag wie een kadaver mag versnijden. In het huidige protocol wordt alleen Naturalis genoemd, terwijl in feite ook andere instituten en musea aan de slag mogen. Door de onduidelijkheid ontstond volgens de evaluatie de vraag 'wat te doen?', waarna Rijkswaterstaat aan de slag ging met verslepen van de kadavers om het strand schoon te krijgen en dat leidde ook weer tot onduidelijkheden. Volgens de evaluatie moeten er verder vooraf afspraken worden gemaakt over eventuele waardevolle spullen uit een potvis als ambergris. Toen de dieren waren gestrand, meldden zich al direct meerdere partijen bij het ministerie met de mededeling dat zij recht hadden op eventuele kostbare zaken. "Juridisch is niet duidelijk wie eigenaar is", aldus de evaluatie. "Juridische procesafspraken kunnen helpen om dit te regelen." Om te voorkomen dat de tanden (van ivoor en dus kostbaar) in de handen van stropers zouden vallen, werden de kaken van de kadavers verwijderd. Een kaak ging naar Ecomare, een naar Imares, er werden een paar tanden verdeeld voor onderzoek en de rest werd volgens berichten in die dagen vernietigd. In de evaluatie wordt geschreven dat de tanden vernietigd "lijken": de onderzoekers konden niet vaststellen of het daadwerkelijk is gebeurd. Gepleit wordt voor een procedure om een kadaver te bewaken en te vernietigen. De evaluatie leerde ook dat het prettig is als iedereen over hetzelfde protocol beschikt. Op 12 januari waren er twee versies in omloop en dat werkte verwarrend.