"Zand en duin aan west-, dijk aan oostkust"
Plannen voor de zandige dijk bij de PH-polder zijn in een ver stadium. Al in april schreef oud-dijkgraaf Jacques dijk bijstaande brief aan HHNK. Gezien de actualiteit nu alsnog de hele brief.
"Als inwoner van ons mooie Texel, kleinzoon van een dijkgraaf en zelf ook oud-dijkgraaf van het voormalige waterschap Texel, stuit mij het plan dat u wenst uit te voeren, zeer tegen de borst. De laatste jaren verandert ons landschap door allerlei ingrepen reeds voortdurend. Veel boerenland nabij De Cocksdorp, en in een groot deel van de polder Walenburg, wordt bestemd tot natuurland. Ook het hoogheemraadschap gaat de natuur zeer aan het hart, wat te prijzen valt. Echter er zijn grenzen aan de "bouw" van natuur, indien die ingrepen te rigoureus zijn wat betreft de morfologie van ons eiland. Die morfologie zal verkracht worden door een kunstmatige duinenrij aan te leggen, waar een stoere dijk aan het zicht vanaf de Reede van Texel wordt onttrokken. Zand en duinen horen mijns inziens aan onze westkust, dijken aan de oostkust.
Ooit heeft iemand bedacht dat het wel aardig zou zijn om de dijk zeewaarts te versterken met zand. U heeft een uitwerking gemaakt. In uw voorstel aan het college van hoofdingelanden stelt u, dat de zienswijze van de gemeente Texel een breed levende maatschappelijke wens is. Deze bewering wil ik ter discussie stellen: ik moet de eerste Texelaar nog tegenkomen die dit plan toejuicht. En ik heb in mijn lange leven toch een uitgebreide kennissenkring opgebouwd. Een waterschap anno 2016 heeft een uitgebreider takenpakket dan vroeger. Met dit plan gaat u echt veel te ver: de gevolgen hiervan zullen zeer ingrijpend zijn voor inwoners en bezoekers van Texel. De nadruk van het zandgebied zal in de praktijk niet zijn : kustverdediging, maar : natuur. Hierbij zal maar zeer beperkt toegang zijn voor mensen, en al helemaal niet in het broedseizoen. Nu nog wordt de dijk veel gebruikt om er wandelend of fietsend van te genieten. Ik denk ook aan de kitesurfers in de luwe bocht bij Ceres, die bij mooi weer een kleurig schouwspel bieden. Als dit plan uitgevoerd wordt, is het uit met alle pret. Ook een modern waterschap moet de prioriteit op de veiligheid van de dijken stellen. Door in dit geval de prioriteit op natuurbouw te stellen (doet u dit niet, dan dragen de andere overheidspartijen niets bij) gaat u veel te ver. Het kost ook nog eens veel gemeenschapsgeld dat door de belastingbetaler opgebracht moet worden, met als gevolg dat diezelfde burger, bij uitvoering van dit plan, grotendeels uit dit gebied geweerd zal worden. Bovendien zijn er veel te veel onbekende factoren die maken, dat u zich op glad ijs begeeft. Niet te voorzien is, hoe de erosie van de zandige kust zich zal voordoen, in ogenschouw genomen de sterkte van de stroomgeul in de nabijheid. Door die stroomgeul beweegt zich vier maal per etmaal een kolossale hoeveelheid zeewater, en tijdens stormen weet niemand wat er dan gebeurt. In welk tempo zal die afslag zich voltrekken? Waar komt dat zand terecht? Denk aan de uitstroming van de gemalen Prins Hendrik en de Schans. Denk aan de havenmond van Oudeschild. Nu reeds moet daar regelmatig bagger worden verwijderd om de scheepvaart mogelijk te houden. U kunt wel stellen dat u rekening houdt met onvoorziene uitgaven voor de komende 50 jaar, maar dan houdt u zich aan de wolken vast. De ervaring heeft ons geleerd, dat niemand zover vooruit kan kijken in een omgeving waarin je aan de grillen van de natuur bent overgeleverd. Wanneer de kosten van dit project hoger worden, is dit voor risico van het hoogheemraadschap. Onverantwoord, ook gezien dat het al vele malen duurder is dan een versterking aan de landzijde. De kosten hiervan kunt u precies berekenen, en de veiligheid zal optimaal gewaarborgd zijn. Een versterking aan de landzijde zal een bescheiden beslag leggen op land dat nu in agrarisch gebruik is. Bescheiden, zeker wanneer we terugdenken aan de ruilverkaveling in de vorige eeuw. Toen zijn vele hectaren land toegevoegd door het dempen van de brede dijksloot, de molenkolk en de kreek in het land van wijlen de heer Fredrik Dijksen. Kortom, geacht bestuur, keert u alstublieft op uw schreden terug, en laat dit onzalige plan schieten.
J.S. Dijt Hzn, Oud-dijkgraaf.