Ondernemers buigen zich over duurzaamheid
"Een groot deel van de toeristen kiest voor Texel vanwege de rust, ruimte en natuur. Energieneutraal zal in positieve zin bijdragen aan de beleving van Texel als groen eiland" Het is één van de uitspraken die naar voren kwam in een uitgebreid onderzoek dat TOP liet doen naar de mening van de leden over de duurzaamheidsdoelstelling om in 2020 energieneutraal te willen zijn.
Uit het onderzoek blijkt dat de grootste groep ondernemers achter de ambitie staat om energieneutraal te worden. "Tegenstanders hebben vooral weerstand tegen de manier waarop dit lijkt te gebeuren (windenergie). Duurzaamheid past bij Texel en er is een groot draagvlak: de tijd is aangebroken om nu echt in actie te komen", zo luidt één van de aanbevelingen van het onderzoek dat TOP liet utivoeren door Direct Research. Op basis van een door onderzoeksbureau Direct Research gehouden enquête kwam naar voren dat er onder de Texelse ondernemers zeker draagvlak is voor de duurzaamheidsdoelstellingen die de gemeente bepaald heeft. Zoals in bovenstaande grafiek te zien is, geeft 52 procent van de deelnemers aan de enquête aan volledig achter de ambitie staat om in 2020 energieneutraal te zijn. Nog eens 25 procent staat er enigszins achter. Slechts negen procent kan zich totaal niet vinden in de doelstellingen.
Hoe?
Over de vraag hoe Texel in 2020 energieneutraal moet worden is meer discussie. Momenteel wekt Texel slechts 0,3 procent van zijn eigen stroom op. Dit ligt zelfs nog ruim onder het landelijke gemiddelde (4 procent). Uiteraard werd gevraagd naar de mening over windenergie. Opvallend is dat 28 procent windenergie zeer aantrekkelijk vindt. Maar eveneens 28 procent vindt het zeer onaantrekkelijk. Een kwart van de ondervraagden vindt het redelijk aantrekkelijk. Op basis van dit onderzoek blijkt dus dat een meerderheid van de ondernemers de deur naar windmolens niet dicht wil gooien. Op de vraag "stel dat u 100 punten te verdelen heeft, over de volgende 4 manieren om Texel energieneutraal te maken. Welke aandeel zou elk van deze manieren ontvangen?", antwoord 42 procent dat de voorkeur ligt bij zonne-energie, gevolgd door windenergie (28%), energiebesparing (19%) en het inkopen van groene energie (11%). Overigens geeft slechts acht procent aan zich te focussen op één oplossing. Naast de voorgestelde maatregelen, worden ook alternatieven als getijdestroom, aardwarmte, en biomassa genoemd. Het onderzoeksbureau doet een nadrukkelijke aanbeveling om niet alleen in te zetten op windenergie. "De focus op windenergie brengt redelijk wat weerstand met zich mee. Er is grote verdeeldheid omtrent windmolens an sich, en de mogelijke locatie daarvan. Het behalen van energieneutraliteit (enkel) door middel van een windmolenpark lijkt daarom geen goed idee. Een aanbeveling is daarom ook om de praktische mogelijkheden van alternatieven in kaart te brengen. Hierbij zijn zonne-energie en energie uit de getijden het belangrijkst."
Waar?
Als Texel dan toch besluit te kiezen voor windmolens en er toestemming voor krijgt om deze te plaatsen, waar moeten deze dan komen? Diverse plaatsen op het eiland worden genoemd, maar de grootste groep (31 procent) wil de windmolens als ze komen zo ver mogelijk uit zicht hebben, op zee dus. 27 procent van de ondervraagden ziet de Razende Bol als beste optie. Windmolens op zee heeft volgens één van de leden grote bezwaren: "Windmolens in zee, zijn zwaar gesubsidieerd, grote delen draaien steevast niet, funderingen zakken nu al weg. En onderhoud op zee is ontzettend kostbaar. Grote windmolens op enkele plaatsen op Texel, waarvan de lokalen profiteren lijkt mij beste oplossing. Er zijn genoeg voorbeelden van windmolens die wel rendabel zijn, ga niet zelf proberen het wiel uit te vinden, profiteer van kennis die hier reeds op het eiland aanwezig is. Menig ondernemer nam de tijd om toevoegingen aan te geven aan de enquête: "Ga vooral door met ontwikkelen, wees creatief (er zijn al prachtige 'sunflowers' met zonnepanelen), er zijn ook windmolens die er mooi uitzien", luidt bijvoorbeeld één van de opmerkingen. Een ander geeft TOP direct een advies mee: ""Ik hoop dat TOP de informatie uit deze enquête gebruikt om een manifest te schrijven. Ik vind deze enquête een superinitiatief en wacht al lang tot TOP zich uitspreekt over dit onderwerp. Ik pleit vooral voor een respectvolle discussie, waarin mensen met een weloverwogen standpunt de ruimte krijgen te spreken."
Hoop gebeurd
Ondanks dat Texel nog een hoop stappen heeft te maken, is er sinds 2007 een hoop gebeurd op het gebied van duurzaamheid. Zo was er het energieloket. Dit loket heeft een subsidieregeling voor nieuwbouw en bestaande bouw uitgevoerd, mogelijk gemaakt door de provincie Noord-Holland. Via de regeling zijn 1.789 beschikkingen toegekend voor maatregelen of adviezen. Hiermee zijn bij 2.336 woningen maatregelen uitgevoerd, waarvan 1.520 bij reguliere woningen (bijna een kwart van de totale woningvoorraad op Texel) en 816 bij vakantiewoningen. Maar er is meer. Er worden zonnepanelen geplaatst op de gemeentegebouwen die er geschikt voor zijn, de verlichting is verduurzaamd en wekt zijn eigen stroom op via zonnepanelen op de Everstekoog en voor het NIOZ ligt een experimentele getijdencentrale.
Ondernemer zelf
In het kader van 'een goed begin, begint bij jezelf' werd de ondernemer ook gevraagd in hoeverre hij/zij zelf al bezig is met duurzaamheid. 94 procent geeft aan hier aandacht aan te besteden. Dit gebeurt door dagelijks bewust om te gaan met energie, zuinige apparatuur aan te schaffen, isolatiemaatregelen te nemen, groene stroom af te nemen of zonnepanelen te plaatsen. Toch zal er meer moeten gebeuren om überhaupt in de buurt van de doelstellingen te komen. Menig ondernemer lijkt dan ook niet zo krampachtig aan 2020 te willen vasthouden, een geluid dat ook al in de politiek was te horen. "2020 is wellicht een te optimistisch scenario, met de trage besluitvorming van de afgelopen jaren. Maar zeker als eiland, waar wind en water altijd aanwezig zijn, moet dit toch te realiseren zijn", schrijft een ondernemer, een ander zegt hierover: "Het was een middel om exposure te verkrijgen en geen doel. Nu draaien wij het om en wordt het middel het doel. Voortschrijdend inzicht dus, laten wij onze energie ergens anders op richten." De input van de TOP-leden wordt door het onderzoeksbureau als zeer relevant gezien. "Leden zijn erg meedenkend, dragen veel goede suggesties aan en durven kritisch te zijn. Het is daarom belangrijk om terugkoppeling te geven van de resultaten van dit onderzoek. TOP dient hierbij een positie in te nemen, en een discussie met stakeholders te faciliteren. Een aandachtspunt is dat veel ondernemers ook interesse hebben in een collectieve aanpak, bijvoorbeeld met aandelen in een zonnepanelenpark. Dit vergroot het draagvlak voor de duurzame initiatieven en het 'wij-gevoel' van Texel", luidt één van de aanbevelingen.
Soort windmolens
Een onderwerp dat het afgelopen jaar minder onder de aandacht is geweest is het soort windmolen. Windmolens heb je namelijk in soorten en maten. De deelnemers werd gevraagd een keuze te maken tussen drie verschillende windmolens. "Aan welk type geeft u de voorkeur? Bedenk dat grotere windmolens meer energie opwekken, dus dat er minder van nodig zijn?" De keuze van de grote meerderheid (48 procent) ging naar de grote molens van 126 meter, 32 procent ziet liever de windmolens van 80 meter en twintig procent ziet graag de kleinste windmolens van 17 meter, ook al zijn hier het meest van nodig. Om tot een vergelijk te komen, de vuurtoren is 35 meter hoog.
Vervolg
De resultaten dienen als input voor discussie en gesprek met stakeholders, waaronder de gemeente. Bovendien wil TOP iedereen de kans geven om deel te nemen aan deze enquête. Hier worden momenteel gesprekken over gevoerd met Direct Research. Tot nu toe ontvingen 615 leden de enquête, er werden 127 daadwerkelijk ingevuld. Het past bij TOP om zich bezig te houden met duurzame energie. Leden verwachten dat TOP een positie aanneemt ten opzichte van de stakeholders en een discussie faciliteert.
