Medailles en ereburgerschappen

Olympische medailles en ereburgerschappen. Een discussie die de afgelopen week weer ontbrand is na de successen van Dorian in Rio de Janeiro.

Een rondgang langs andere gemeenten leert dat het niet ongebruikelijk is dat sporters een dergelijke onderscheiding krijgen na medailles op de Olympische Spelen. Een peil is er niet op te trekken: het is aan elke gemeente om zelf te betalen hoe medaillewinnaars worden onderscheiden. Ook lang niet elke Olympsche medaillewinnaar wordt ereburger.

Drievoudig Olympisch kampioen Pieter van den Hoogenband werd in 2008 uitgeroepen tot ereburger van Eindhoven nadat hij in Peking voor de laatste keer aan de Olympische Spelen had meegedaan. Volgens de gemeente Eindhoven gebeurde dat uit dank voor de uitzonderlijke verdiensten voor de gemeenschap. Schaatser Bob de Jong werd ereburger van Leimuiden na zijn gouden race op de 10 kilometer in Turijn, Gerard van der Velde werd ereburger van Heerde nadat hij in 2002 in Salt Lake City goud had gewonnen op de 1000 meter en Ireen Wüst viel de eer in 2014 ten deel in Goirle.

Het komt voor dat Olympische sporters al tot ereburger worden benoemd, terwijl ze nog met hun sportieve loopbaan bezig zijn. Zo werd Epke Zonderland, die deze week in Rio in actie kwam, in 2012 ereburger van Heerenveen na zijn gouden medaille in Londen. Het kan echter lastig uitpakken. Zeilster Marit Bouwmeester werd vier jaar geleden al ereburger van de Friese gemeente Boarnsterhim na haar zilveren medaille op de Spelen van Londen. Volgende week keert ze echter met een gouden plak terug in haar gemeente. Wielrenner Tom du Moulin, die vorige week zilver won, kan volgens Limburgse media volgende week het ereburgerschap van Maastricht verwachten.

De begrippen ereburgerschap en erepenning lopen nog wel eens door elkaar. Zo kreeg judoka Marc Huizinga (goud op de Spelen in Australië) in 2000 van de gemeente Vlaardingen een erepenning waarmee hij ereburger werd. Bij Bouwmeester lopen de begrippen ook door elkaar. De Belgische gemeente Willebroek pakte het weer geheel anders aan: die benoemde roeister Annelies Bredael in 2013 tot ereburger en dat was voor een zilveren medaille die zij 21 jaar eerder op de Olympische Spelen van Barcelona (1992) had gewonnen.

Pieter van den Hoogenband, Anky van Grunsven en Leontien van Moorsel werden begin 2009 met een erepenning benoemd tot ereburger van Brabant voor hun Olympische titels. Toenmalig commissaris van de koningin Hanja May-Weggen vroeg zich destijds bij de uitreiking af "waarom het eigenlijk altijd oudere dames en heren zouden moeten zijn die tot ereburger worden benoemd."