Texels Monopoly. Betalen met Texels geld. Nu nog spel, maar in de toekomst mogelijk realiteit.
Texels Monopoly. Betalen met Texels geld. Nu nog spel, maar in de toekomst mogelijk realiteit. Foto: Gerard Timmerman

Texelse munt: kans of luchtfietserij?

Wat zijn de voordelen van lokaal geld?

''Het stimuleert de lokale bedrijvigheid en werkgelegenheid. Mensen met lokaal geld kunnen dat alleen uitgeven bij lokale bedrijven, waardoor het midden- en kleinbedrijf een ''unique selling point'' heeft. Groot probleem bij het MKB is gebrek aan werkkapitaal. De extra omzet van het lokale geld verbetert die situatie. Bovendien kan er krediet zijn, rentevrij. Met name 'microkredieten', tot 25.000,-, zijn heel goed te doen binnen een lokaal netwerk. In feite is het een vorm van wederzijds krediet tussen de deelnemers, georganiseerd door het lokale geld. Men krijgt een daadwerkelijk alternatief voor banken.''

Andere voordelen?

''Lokaal geld versterkt de identiteit. Texel heeft al veel eigen producten en diensten. Dat verhoogt de uitstraling van het eiland al enorm, een eigen munt zal dat alleen maar meer doen. Het zal ook het bestaansrecht van lokale producten versterken. Lokaal geld heeft ook een sterke sociale functie: het zal bijvoorbeeld voor het bedrijfsleven aantrekkelijk en gemakkelijker zijn om lokale clubs/verenigingen/goede doelen te steunen/sponsoren met lokaal geld, dan met de euro. Tevens zal lokaal geld een middel blijken om de (verborgen) armoede op het eiland te verlichten. Nieuw werk zal beschikbaar komen en mensen die nu economisch uitgeschakeld zijn (door de beperkingen van de euro, schaars, duur) kunnen door middel van lokaal geld weer actief worden als consument of als werker. De lokale economie zal verder diversificeren, omdat lokaal geld lokale productie stimuleert.''

Heeft lokaal geld op Texel een kans?

''Texel heeft een duidelijke eigen identiteit, er is al sprake van een sociale cohesie, wat onder meer blijkt uit de samenwerking in TESO. Ook Texel Energie en TexelPoints. Ook al zijn die laatste twee niet echt succesvol, er is toch animo voor op Texel. Ook de Texel Samen Beter, voor een goede zorg toegesneden op de behoefte van de Texelaars, is een voorbeeld. Energie en zorg bieden als ze lokaal worden georganiseerd, goede mogelijkheden voor lokaal geld.''

Hoe zorgt lokaal geld dat koopkracht op Texel wordt gehouden?.

''Denk aan de kredieten in lokaal geld: die kunnen alleen op het eiland worden uitgegeven. Maar ook door mensen de ''Tesselaar'' te laten kopen tegen korting, blijft geld langer op het eiland. Weliswaar kan het worden terug gewisseld, maar de kans dat bedrijven het liever lokaal uitgeven dan de kosten van wisselen te betalen, stimuleert vraag op het eiland.''

Hoe kunnen andere sectoren dan het toerisme en Texelaars die nu te weinig inkomen en dus weinig te besteden hebben, profiteren van lokaal geld?

''Grootste voordeel is dat er minder koopkracht wegvloeit, omdat het lokale mkb meer omzet krijgt. Door dat meer omzet wordt gemaakt door het lokale mkb, wordt de werkgelegenheid op Texel gestimuleerd en hebben lokale initiatieven in andere economische sectoren een betere kans van slagen. In de huidige situatie vloeit er veel van het Bruto Lokaal Product (de waarde van de goederen en diensten die door alle sectoren op Texel worden geproduceerd) dat op Texel wordt geproduceerd weg van het eiland. Hieraan is vooral het toerisme debet, omdat in deze sector een aanzienlijk deel van de omzet 'naar de overkant' gaat. Ook is het moeilijk voor jongeren om op het eiland gekwalificeerd werk te vinden en een geschikte woning te vinden. Doordat er te weinig geld beschikbaar is om te investeren in nieuwe werkgelegenheid buiten het toerisme, bijvoorbeeld in de ICT sector, krijgen ZZP'ers op Texel weinig kans.''

Aan welke voorwaarden moet lokaal geld voldoen om op Texel succesvol te zijn?

''Het draagvlak moet voldoende groot zijn. Er zijn op Texel een paar duizend ondernemingen die aan het lokaal geld initiatief zouden kunnen meedoen. Hiervan zou het grootste deel (80 procent) moeten meedoen. Als de toeristen met een deel van hun vakantiegeld de lokale munt koopt, dan is het nodig dat er voldoende en gevarieerd aanbod is van goederen en diensten die geheel of gedeeltelijk met de lokale munt kunnen worden betaald. Ook moet het mogelijk zijn voor het lokale restaurant om de inkopen bij lokale leveranciers te betalen met de lokale munt. Verder kan -in overleg- een deel van het salaris in lokaal geld worden uitbetaald, mits de ontvanger daarvan dit geld weer kan besteden bij de lokale bedrijven.

Oppotten van lokaal geld levert niets op, omdat er geen rente over wordt gegeven. Dit stimuleert ook de omzetsnelheid van de lokale munt. Voor het juiste begrip, 1 eenheid lokaal geld is gelijk aan 1 euro. Het lokaal geld is te allen tijde terug omwisselbaar in euro's, voor de deelnemende bedrijven biedt dit bescherming, maar het is niet de bedoeling van de lokale munt, dat deze onmiddellijk na ontvangst weer wordt teruggebracht naar het wisselkantoor.''

Onze gasten nemen hun eigen geld mee. Hoe werkt dat in combinatie met een lokale munt?

''Het is vergelijkbaar met een land met een grote oliereserve. De deviezen komen binnen door de olie, maar als het land compleet afhankelijk is van de olie-industrie en de olie raakt op, dan valt de economie van het land terug. De lokale munt kan worden aangekocht op een manier die vergelijkbaar is met de OV-kaart. Dus kaart in een automaat, euro's erin en lokaal geld op de kaart. Ook is het mogelijk om papiergeld uit te geven, maar dat vergt meer organisatie en brengt relatief hoge ontwikkelingskosten met zich mee. Mobiel betalen is ook een goede optie. Hierover kan in overleg met lokaal geldexpert Anthony Migchels aan de beste oplossing voor Texel worden gewerkt.''

Moeten ondernemers dan met een dubbel betaalsysteem (euro's en Tesselaars) gaan werken?

''Vanzelfsprekend brengt lokaal geld meer handelingen met zich mee. Als de ondernemers het voordeel ervan ontdekken en hun euro plus lokaal geld omzet wordt hoger dan wat het was, dan is men graag bereid om die extra handeling erbij op de koop toe te nemen. Bij ondernemers uit regio's en steden die een eigen munt hebben hoor je dit bezwaar nauwelijks. Complementair geld is bovendien goedkoper dan het geld van de bank, omdat de complementair geld organisatie ten opzichte van banken weinig overhead heeft.''