Fins wrak deels Texels
Een bijzondere vondst op de bodem van de Oostzee ten zuiden van Finland. Een scheepswrak op 62 meter diepte betreft welhaast zeker het fregat ''Huis te Warmelo'' dat in 1715 vertrok van de Rede van Texel. Hans Eelman is betrokken bij het onderzoek.
De Huis te Warmelo lag eind mei 1715 op de Rede te wachten voor vertrek naar de Oostzee. Het fregat zou samen met andere Hollandse en Engelse oorlogschepen uitvaren om schepen te beschermen die graanhandel bedreven. Aan boord was de Texelse loods Jacob Arienszn Mulder die het schip buiten het Spanjaardsgat zou brengen en de reis zou meemaken. Het fregat Huis te Warmelo werd in 1708 op stapel gezet door bouwmeester Cornelis Willemszoon Blauwvlag in Medemblik voor de Admiraliteit van het Noorderkwartier. Het schip ging 1709 te water en was 35 meter lang, 10 meter breed en had een bewapening van ongeveer 40 kanonnen. Op 1 juni van dat jaar vertrok het schip met 200 opvarenden naar de Oostzee om daar haar opdracht uit te voeren. 25 augustus voltrok zich een drama, het fregat raakte ten zuiden van Finland bij slechte weer een onbekende rots en zonk. Van de 200 opvarenden verdronken er 130. Het is niet bekend of loods Mulder bij de ramp is verdronken.
Rond tien jaar geleden ontdekte Finse onderzoekers op 62 meter diepte een tot dan toe onbekend scheepswrak. Rechtopstaand op de bodem en niet aangetast door de allesvernietigende paalworm. Naspeuringen bleven vruchteloos, totdat historicus Peter Swart uit Hoorn, die al jaren op zoek was naar het scheepsrestant, met deze vondst werd geconfronteerd. Uit de eerste onderwater video films maakten hij en anderen op dat het haast wel zeker de Huis te Warmelo moet zijn. Deze maand duiken de Finnen weer naar het wrak om tot een procent identificatie van de Huis te Warmelo te komen. Swart heeft hiervoor het bouwbestek van het fregat Huis te Warmelo uit de archieven opgedoken. Er is een werkgroep van deskundigen gevormd, bestaande uit Willem Vos, hij heeft na jarenlange studie van historische scheepsbouw de Batavia gebouwd. Verder Ton van der Horst, verbonden aan het scheepvaartmuseum, Peter Swart, historicus die onder meer. meewerkte aan de documentaire over het mysteries van de Orangewoudt op de Reede van Texel. En ook Hans Eelman, zoeker en onderzoeker van scheepsrestanten rond Texel. Ze adviseren de Finnen waar ze op 62 meter diepte op moeten letten. Op het achterschip, met de verblijven van de officieren, zijn mogelijk kleine voorwerpen met merktekenen van de admiraliteit te vinden. Op het voorschip bevindt zich de bijzonder Engels spil, een belangrijk herkenningsteken. Deze spil in de tussendekken diende voor het zware touwwerk, zoals de ankertros. De spil kan de identiteit bevestigen.