Afbeelding
Bron: Stichting Zilte Zones

Start kokkelteelt op land snel verwacht

De proef met de binnendijkse teelt van kokkels in polder Wassenaar kan mogelijk dit najaar van start. ''Het ziet er naar uit dat alle vergunningen rond komen'', vertelt projectmanager Rikus Kieft.

De proef moet praktijkervaring opleveren voor de teelt van kokkels op het land. Polder Wassenaar is volgens de Stichting Zilte Zones die het project uitvoert, geschikt gebied voor omdat het grenst aan zeewater van hoge kwaliteit. Haalbaarheidsonderzoek door Royal Haskoning DHV wees onder meer uit dat de korrelgrootte van het zand in de polder overeenkomt met de groeiplaatsen van kokkels in de Waddenzee. Uit het onderzoek van het Hoogheemraadschap bleek ook dat geen verzilting plaatsvindt van het achterland.

De kokkels worden gekweekt in goten van circa dertig bij vijf meter. Er komt een circa 100 meter pijpleiding door de dijk, waarbij zeewater dat met het tij wordt meegevoerd naar binnen en weer naar buiten stroomt. De omstandigheden kunnen per goot zodanig worden aangepast, dan kan worden getest onder welke omstandigheden de kokkels het best gedijen. De te kweken kokkels zijn ondermaatse schelpen, die door handkokkelaars zijn gevangen. Acht procent van de oogst mag ondermaats zijn, gemiddeld is dit een procent of vijf, voldoende om in de behoefte voor deze proef te voorzien. Kieft: ''Anders zouden die worden weggegooid, nu laten we ze groeien.'' Uit de pilot moet blijken of de teelt van kokkels op land mogelijk is, in hoeverre de kokkels te lijden hebben van krabben, larven, andere predatoren of ziekten en ook moet blijken of vogels ze al dan niet opeten. Ander vraag is of zeewier dat mee naar binnen stroomt nadelig is. ''We moeten het allemaal proefondervindelijk ervaren.'' Eén van de doelstellingen is ook om kennis en ervaring op te doen over het verkrijgen van vergunningen over dit soort pilotprojecten. ''We hadden te maken met Rijkswaterstaat, het hoogheemraadschap, de gemeente, Staatsbosbeheer, de Flora- en Faunawet, de Natuurbeschermingswet en het was een aardkundig monument. Daardoor was het project lang onderweg, eigenlijk hadden we in 2015 van start willen gaan.''

Marc van Rijsselberghe liep al een tijdje rond met het idee iets met kokkels op land te doen, het plan kreeg vorm toen hij met André Seinen van Meromar Seafoods in Harlingen in gesprek raakten. Seinen is schelpdierhandelaar, heeft een aantal handkokkelvergunningen en een bedrijf in Harlingen. Daar heeft hij het verwateren van kokkels onder de knie gekregen. De vraag naar kokkels is bijzonder groot, met name vanuit Zuid-Europa, Zuid-Amerika en het Verenigd Koninkrijk. Nu moeten die kokkels handmatig worden geoogst op het wad. Bijzonder arbeidsintensief. Door kokkels binnendijks te laten groeien onder gecontroleerde omstandigheden, op een plek waar geen beperkingen zijn door natuur en dus op elk moment en mechanisch kan worden geoogst, maakt dit een kansrijke teelt. Seinen heeft zelfs berekend dat de teelt qua saldo per hectare die van pootaardappels drie tot vier keer overtreft. Als de proef succesvol is, dan zijn er in een proefpolder bij de Eemshaven mogelijkheden voor opschaling. Het Waddenfonds heeft voor het project (kosten €2,6 miljoen) een subsidie van €1,7 miljoen toegekend. Daarnaast zijn er bijdragen van de provincies Noord-Holland en Groningen, het hoogheemraadschap en Seinen investeert zelf een flink bedrag.