Hek langs het Groene Weggetje bij Oost, met daarop de veldnaam Grote Gerrit.
Hek langs het Groene Weggetje bij Oost, met daarop de veldnaam Grote Gerrit. Foto: Gerard Timmerman

Grote Gerrit en de Achterste Piep

Boerderijen hebben een naam, net als veel stukken land. Veldnamen noemen ze die. Sjaak Schraag, schrijver van het het boek ''Veldnamen van Texel'' uit 1990, bracht er 13.705 in kaart.

Schraag tekende al die namen in op detailkaarten van vóór de ruilverkaveling, toen het oude land nog vol tuinwallen stond. Door zo'n naam kan er bij verpachting of verkoop geen misverstand bestaan over de ligging van het stukje grond. Na de invoering van het Kadaster in 1832 werden de veldnamen feitelijk overbodig, maar nadien bleven ze in gebruik. Want hoe leg het je zoon, knecht of iemand anders uit als je die met een zak voer op pad stuurt om de schapen te voeren of een andere klus? De familie Barhorst van hoeve Westerbuurt bij Oost maakt nog volop gebruik van die veldnamen. Het leuke is dat die namen daar, langs het Groene Weggetje tussen Oosterend en Oost, zichtbaar zijn gemaakt op de hekken. 'Voorste Piep', 'Achterste Piep' of, zoals op de foto 'Grote Gerrit'. Dat vraagt om uitleg. ''Piep is Tessels voor pijp, een langs stuk land'', vertelt Herman Barhorst. ''Grote Gerrit is vernoemd naar Grote Gerrit Vlaming, de opa van Piet Vlaming. Hij had dat land.'' Herman en Annette, haar vader Arie Brans, opa Piet en overgrootvader Arie, die er al generaties lang boeren, breidden stukje voor stukje hun boerderij uit met allerlei hoekjes land in de omgeving. ''Al onze percelen hebben een naam en die gebruiken we ook.'' Soms is de naam afgeleid van de vorm van het perceel. 'Eessie' is een puntje land, lange stukken zijn pijpen.'' De naam heeft soms te maken hebben met de hoogte. ''Hopjes' is bijvoorbeeld een stuk land met wat hogere delen er in. 'Petjesland' is afgeleid van put of waterputten. Verder hebben we het Pieter Plaatsman hoekje.'' Nog een naam: 'Hoedemaker'? Hoe zit het daarmee? ''Dat hoorde bij boerderij Nescio. Daar woonde de familie Hoedemaker.'' Huuskoog, het landje dat het dichtst bij huis ligt, is een naam die je vaker tegenkomt. Schraag kwam er circa 550 tegen. 'Boestuk' 450 maal en 'Koeienweid' 430 keer. Je hebt ook uitzonderlijke namen, zoals 'Frerekom' (oom Freek), 'Kacheltje', Podemerrie' (meertje met padden), de 'Piekeroen' (gappen of stelen) en het Fondsenland (voorheen eigendom van het Weduwenfonds Oudeschild)