Jan Jacob Bruin in zijn atelier, bij een schilderij van een Texels landschap. Dit en andere werken zijn tot 1 juni te zien in De Zandkoog.
Jan Jacob Bruin in zijn atelier, bij een schilderij van een Texels landschap. Dit en andere werken zijn tot 1 juni te zien in De Zandkoog. Foto: Gerard Timmerman

Kunstenaar met een vrije geest

Een kunstschilder die makkelijk schakelt. Van abstract naar realistisch en van portretten naar landschappen. Sommige kijkers raken er misschien van in verwarring, hijzelf absoluut niet. ''In mijn hoofd bestaat het naast elkaar.''

Jan Jacob Bruin (72) heeft van kunst nooit zijn beroep gemaakt, schilderen, tekenen en etsen deed hij altijd naast het werk bij energiemaatschappij PEN en later NUON. Hiervoor verrichtte hij technisch teken- en ander werk aan kaarten, kabels, leidingen, transformatorstations, etc. Maar tekenen en schilderen zat er al op jonge leeftijd in. ''Op mijn zevende zat ik al te prutsen met olieverf. De drang naar creativiteit had ik al vroeg. Tekenen, schilderen, etsen, ik heb het allemaal gedaan. Nooit voor op les geweest of een cursus gevolgd, ik leerde het mezelf aan. Toen ik etsen wilde maken kocht ik een paar boeken en bekeek hoe dat werkt. Daarna kon ik het zelf ook.''

Gevoel

Zoals het vaak gaat met kunst, komt het in golven. ''Ik hield voorheen meerdere exposities. Bij de gemeente kon dat toen vrij gemakkelijk in de kelder. De Texelse Courant maakte in 1978 melding van een expositie etsen, 37 in getal. ''Er dient even nagedacht te worden over de diepere betekenis, die er meestal achter zit. Maar ook zonder dat men daarvoor de tijd neemt zijn de prenten alleen al qua techniek de moeite van het bekijken waard.'' En zo waren er ook andere exposities, maar alweer lange tijd geleden. Het schilderen heeft door allerlei redenen op een laag pitje gestaan, maar sinds enige tijd is hij volop aan het schilderen, tegenwoordig in zijn atelier aan het Pater Witteplein. De zolder heeft hij omgebouwd tot een werkruimte met veel natuurlijk licht.

Symbolen

Hij werkt nu aan het schilderij op de ezel, wie bekend is op Texel herkent er wellicht het weggetje van het Doolhof in. Ander landschap is de omgeving van de Algemene Begraafplaats in Den Burg, met zicht op de brede waterpartij. Zoals op de weg van het Doolhof de schaduwen zijn te zien, weerspiegelen de lucht en de wolken in het water. ''Wel toepasselijk, zo komen hemel en aarde bij elkaar.'' Een ander werk geeft uitzicht op De Petten, met boerderij Het Eind van de Wereld. Allemaal geschilderd in zachte tinten, met een wat grove penseelstreek. Met veel sfeer en dynamiek, alsof de bladeren aan de bomen bewegen. Voor zo'n schilderij maakt Bruin ter plekke een foto, die hij vervolgens plaatst op een computerscherm naast hem. ''Daardoor kan ik zoals in de natuur toch vlot schilderen en krijg ik het gevoel van die plek weer terug.'' Heel anders zijn de abstracte werken. In één daarvan verwerkte Bruin Chinese symbolen. ''Ik kerfde ze in een aardappel, smeerde er verf op, stempelde de figuren en werkte het met de kwast verder uit. Ik had dit schilderij thuis in de kamer hangen en merkte dat het mensen fascineerde. Ze bleven er naar kijken.'' Weer anders is een werk waarop hij meerdere gezichten schilderde. Ze kijken naar het middelpunt, naar een piramide. ''Ik schilderde het voor een tentoonstelling op 1 september 2001, een dag of tien later vlogen meerdere vliegtuigen in de Twin Towers. Toen ik er daarna naar keek, zag ik verschillende raakvlakken met de aanslag. De piramide, het gezicht van de Egyptenaar en ze lijken allemaal naar boven te kijken.'' En zo beschrijft hij meer details. ''Het is net alsof ik er voorgevoel van had. Zoiets is me met andere werken ook wel overkomen.''

Vrij

Schilderen is voor Bruin altijd een hobby gebleven. ''Misschien had ik er wel mijn beroep van willen maken, maar daarvoor waren de inkomsten veel te laag. Maar daardoor heb ik altijd kunnen schilderen zoals ik wil, helemaal vrij. Wat anderen er van vinden, mogen zij weten.'' Dat zijn kunst wel degelijk in de smaak valt, blijkt onder meer uit de opdrachten die hij kreeg voor portretten. Meer over de kunst van Jan Jacob Bruin op www.janjacobbruin.nl. Meerdere werken zijn tot 1 juni te zien in medische post De Zandkoog.