Politiek worstelt met windmolens
Wel of geen onderzoek naar windmolens? Over die vraag mag de politiek zich buigen nu een burgerinitiatief voldoende handtekeningen heeft opgeleverd. Op windmolens heeft menig politicus de tanden al stukgebeten, zo leert de historie.
1982: Het college van b en w wil ruimere mogelijkheden voor windmolens op Texel. In polders tot 18, op het oude land 15 en op de Hogeberg tot 9 meter hoogte.
1984: Een bewoner van de Randweg mag een windmolen van 20,70 meter hoogte plaatsen. Voor zover bekend is die er nooit gekomen.
1985: Ingenieur Lievense ontvouwt zijn plan voor een groot spaarbekken op de Razende Bol. Er komt een ringvormige dijk van honderd meter hoogte. Het waterbassin wordt gevuld met hulp van windmolens of overtollige nachtstroom. Op het moment dat de vraag naar stroom groot is, laat men het enorme bassin leeglopen, waardoor turbines worden aangedreven.
1985: Het PEN gaat akkoord met bouw windmolen NIOZ, als proef voor een half jaar. 75 kW, masthoogte 20 meter, de wiek heeft een diameter van 16 meter. Gedeputeerde Staten(GS) gaan akkoord met bouw 50 meter hoge windmolen bij Texvis in Oudeschild, als stroomvoorziening voor palingkwekerij.
1990: GS gaan akkoord met plan voor vier windmolens op de dijk bij het zoetwaterbassin (nu passantenhaven) in Oudeschild, om te voorzien in de noodzakelijke extra stroomproductie. Dit na aanvankelijke tegenwerking wegens horizonvervuiling.
1991: Ecomare wil een windmolen op het zuidelijke havenhoofd bij 't Horntje (in de duinen mag niet). Rijkswaterstaat blokkeert het plan, dat veel discussie oplevert. De gemeente gaat met Ecomare op zoek naar een alternatieve locatie.
1993: B en W wijzen de Waddendijk van de PH-polder en de binnendijk tussen Eierland en Het Noorden aan als locatie voor windmolens. De raad heeft het laatste woord.
1994: Ingenieursbureau Oranjewoud, De Wolff-Nordtank-Windenergie en vereniging ''Zon en Wind, met Hans Roeper als voorzitter en Ecomare, presenteren een plan voor tien tot vijftien windmolens in Eierland. Ook landbouwers gebr. Boersen en Cees Vlaming willen een molen bouwen.
1995: Vlaming en Boersen ontvangen ruim 500 adhesiebetuigingen. Maar bewoners van Eierland richten een actiegroep tegen windmolens op. Zij zien het als verstoring van rust en ruimte. Werkgroep Landschapszorg wijst op het verstorend effect op vogels.
De Razende Bol is wederom in beeld, nu als ''niet-traditionele locatie'' voor windenergie. Het PEN heeft er plannen voor, maar zet die in de ijskast als blijkt dat er geen draagvlak is.
2000: Dirk en Fenny Schagen, de eerste particuliere windenergieondernemers op Texel, nemen hun windmolen in gebruik. Tien jaar later heeft de molen 7.540.000 kWh opgedraaid. Ter vergelijking, dezelfde windmolen in de Noordoostpolder levert in die periode 100.000 kWh minder op. Met de opbrengst kunnen 215 huishoudens van stroom worden voorzien, iets meer dan het dorp De Waal. Onder aan de streep houden ze er geld aan over.
2001: NUON wil vier kleinere windmolens vervangen door twee grote op het bedrijventerrein. Dick Graaf wil er eveneens een grote bouwen. Dit zijn vergunde locaties.
2001: GL verdeeld over windmolens: economisch en vanuit milieu aantrekkelijk, maar zeer dominant in het landschap.
Adviesbureau Ecofys becijfert in ''Energieplan Texel 2030'' dat hier jaarlijks met zon, wind, getijden en biomassa een hoeveelheid duurzame energie kan worden opgewekt gelijk aan 54 miljoen kuub aardgas. Het totale verbruik is dan 40 miljoen kuub. Windenergie is het meest veelbelovend. Wethouder Bakker wil Texel als pilotproject aanwijzen, om steun te vinden voor de bouw van windmolens. Hij noemt een getal van 16 turbines, voldoende voor de totale elektriciteitsvraag en 45 procent van alle energie. Polders Het Noorden, Eierland, de PH-polder en Oudeschild zijn in beeld. 11 Texelse organisaties roepen de politiek op af te zien van het plaatsen van windturbines.
''Windmolenboeren'' Frits Bakker, Nico Boersen, Arco Eelman en Simon Vlaming richten Texelwind BV om in polder Het Noorden tien windmolens van ruim 100 meter hoog neer te zetten. Tien procent van de opbrengst willen ze bestemmen voor maatschappelijke doelen. Daarnaast kunnen mensen die in de omgeving van de turbines wonen participeren.
2001: Gemeenteraad is verdeeld over windmolens, maar op de grens van polder Eierland en Het Noorden zouden er tien mogen komen. De politiek is verdeeld en tilt het besluit over de verkiezingen heen.
2002: Lucas Reijnders, hoogleraar Milieukunde en fervent Texelganger, pleit voor drie grote windmolens op het bedrijventerrein in Oudeschild, die drie- tot vijfduizend huishoudens van stroom voorzien. Met enige terughoudendheid ziet hij op termijn zelfs drie à vier locaties op het eiland. ''Eerst zien mensen allerlei bezwaren, maar als ze er eenmaal staan, blijken die windmolens toch wel mee te vallen.''
2002: Nieuwe structuurvisie 2020 De Toekomst van Texel is terughoudend over windmolens, er gelden harde randvoorwaarden voor landschap.
2002: Na voortdurende klachten van pleziervaarders over de windmolens zet NUON er 's avonds en in het weekend twee van de vier stil.
De raad wijst aanvraag van NUON om twee grote windmolens (tiphoogte 100 meter) in Oudeschild terug te bouwen af, omdat de gemeente nog geen beleid heeft voor windenergie. Wethouder Nel Eelman lanceert daags erna het plan voor één grote windmolen ten noorden van de jachthaven, om zo de vier kleinere weg te krijgen. Dick Graaf heeft ook nog een vergunning op zak voor een dergelijke molen.
2003: Nieuw plan: één windmolen op de noordpunt van de haven, het resultaat van besprekingen NUON en Waddenhaven Texel. Bij Tatenhove en Dick Graaf komen er nog twee van 100 meter tiphoogte. Samen goed voor 5,4 megaWatt, genoeg om alle Texelse huishoudens van stroom te voorzien.
2005: Deense Energiecoördinator op Texel zegt: ''Geluid Windmolen klinkt anders als hij van jezelf is.'' Dit mede na ervaringen op eiland Samsø, dat met de bouw van 10 windmolens voor de kust in 10 jaar geheel op duurzame energie moet draaien.
2006: Plaatsing van windmolens in de Waddenzee wordt in de PKB (Planologische Kern Beslissing) niet toegestaan. Plaatsing langs de kust op de eilanden is onder voorwaarden wel mogelijk.
2006: Peter Bakker wil voor duurzame projecten de Texelse Energie Maatschappij oprichten: eilandbewoners die, zoals op Samsø, investeren in windmolens voor de kust. Er zijn voor- en tegenstanders.
2008: Het college spreekt in een Energievisie over een Energiepotentiekaart, die duidelijk moet maken op welke plekken met behulp van zon, wind, getijde, aardwarmte en biomassa energie kan worden opgewekt.
2008: Een van de windmolens bij de jachthaven klapt tijdens februaristorm uit elkaar, een zwakke plek in de as is de oorzaak. Ook de drie anderen worden stilgezet.
B en w stellen de nota ''Beleid kleine windmolens op Texel'' vast.
2010: Proef met kleine windmolen op de haven uit veiligheidsoverweging stilgelegd. Windturbines bij de passantenhaven worden gesloopt;
Onderzoekers Hans Pos en Nanco Dolman van Royal Haskoning presenteren hun plan voor een ''energie-eiland'' op de Razende Bol. Ook n.a.v. advies Task Force Energie Transitie aan het kabinet voor een energie-eiland voor de kust om twee miljoen huishoudens van energie te voorzien.
In nieuw plan Buitengebied willen b en w geen ruimte voor grote windmolens, voor kleinere tot 17,5 meter tiphoogte blijft de deur op een kier, alleen op bedrijventerreinen en Agrarische bouwblokken.
Stelling Texelse Courant: 25 kleine windmolens verspreid over het eiland? 56 procent: Slecht idee.
Dirk en Fenny Schagen, Dick Graaf en Tatenhove lanceren plan voor drie nieuwe windmolens van elk 900 kW die dertig procent van de huishoudens van stroom moeten voorzien.
2011: De provincie spreekt zich uit tegen de plaatsing van nieuwe grote windmolens in de provincie.
2013: De raad zet een streep door plannen voor kleine windmolens in het buitengebied.
2014: Vanuit Planet Texel komt het idee om bij Nieuweschild buitendijks vijf windmolens te bouwen. De provincie: ''De Waddenzee is Werelderfgoed, de bouw van windmolens is hier niet toegestaan.''
De nieuwe Texelse coalitie stelde in 2010 dat in hun bestuursperiode duidelijkheid moet zijn over de vraag of er (grote) windmolens op Texel mogen komen. Maar vier jaar later is nog geen duidelijk ja of nee uitgesproken.
2016: NH moet tot 2020 nog tussen 46 en 68 megawatt aan windenergie realiseren. Texel valt buiten het zoekgebied.
Deense Energiecoördinator op Texel: ''Geluid windmolen klinkt anders als hij van jezelf is.''
