Historisch beeld: de vlag in top voor de opening van de Gemeentelijke Zeevaartschool.
Historisch beeld: de vlag in top voor de opening van de Gemeentelijke Zeevaartschool. Foto: Collectie Historische Vereniging

Opening Texelse Zeevaartschool

Texel had ooit een eigen Zeevaartschool. Eerst aan de Burgwal en circa honderd jaar geleden werd de Gemeentelijke Zeevaartschool geopend in het gebouw dat nu bekend staat als d'Ouwe Ulo. Ed Eelman dook in de geschiedenis van het onderkomen van de Zeevaarders.

ln de periode 1912-1913 tot 1933 werd op Texel zeevaartkundig onderwijs gegeven aan de Gemeentelijke Zeevaartschool te Den Burg. Deze school was eerst gevestigd in het zogeheten 'Glazen Paleis' aan de Nieuwstraat, nu Burgwal, en vanaf 16 februari 1915 in het nieuwgebouwde pand aan het Schilderend (nu d'Ouwe Ulo). Op deze dag namelijk werd het nieuwe gebouw feestelijk geopend.

De leerlingen werden in de volksmond 'Zeevaarders' genoemd. Door onder meer de van rijkswege opgelegde bezuinigingen werd de Zeevaartschool gedwongen halverwege het crisisjaar 1933 haar deuren te sluiten. Daarna volgde een lange periode als School voor ULO. Toen ook aan dit tijdperk een einde kwam door de opkomst van de Rijks Scholen Gemeenschap (RSG), nu Openbare Scholengemeenschap (OSG) De Hoge Berg, werd het gebouw als dorpshuis d'Ouwe ULO in gebruik genomen. ln deze periode bood het gastvrij onderdak aan allerlei verenigingen. Nu is hier al vele jaren de Artex Kunstenschool Texel (o.a. muziekschool) gevestigd. De ontstaansgeschiedenis van de Zeevaartschool is uitgebreid beschreven in het in 1975 uitgegeven standaardwerk 't Lant van Texsel van J.A. van der Vlis. ln 2007 begon ik met het vastleggen van de geschiedenis van deze ooit roemruchte school. Mijn onderwerpen zocht en vond ik in de levens van directeuren, leraren en vooral de leerlingen, 'de Zeevaarders'. Het eerste van in totaal nu zes verhalen is het in juni 2008 door de Historische Vereniging Texel gepubliceerde verhaal 'Requiem voor een Zeevaarder' over het Texelse leven van 'Zeevaarder' Frans Tjallingii. Hij stierf in 1930 en werd begraven op de Begraafplaats aan de Kogerstraat. ln zijn steen gebeiteld de woorden 'Leerling Zeevaartschool'.

Meer stenen herinneringen aan voorbije nautische tijden: het markante gebouw zelf dat momenteel zijn honderdste verjaardag viert en de zwerfstenen bij OSG De Hoge Berg, die ooit voor de ingang van de Zeevaartschool lagen.