Potvismania op Texel bij massale stranding
De vijf potvissen die dinsdag levend aanspoelden bij paal 12 waren groot nieuws. Ondanks de inzet van de hulpdiensten werden de dieren niet gered. Woensdag lagen de jonge mannetjes roerloos op het strand. Donderdagmiddag stond de teller op zeven.
Al dinsdagavond werd bekend dat harde wind en een sterke branding redding op dat moment onmogelijk maakte. Het was niet verantwoord om 's nachts nog een reddingspoging te doen, mede doordat de dieren dan alleen extra letsel werd toegebracht. Direct nadat de spartelende walvissen waren opgemerkt door Roel Bakker werd het walvisprotocol in werking gezet. Het protocol werd in het leven geroepen na de tumult omtrent bultrug Johanna die haar Waterloo vond na een dagenlange strijd op de Razende Bol in 2012. Het protocol schrijft voor dat er een crisisteam wordt geformeerd onder leiding van het ministerie van Economische Zaken (EZ). Dit team heeft ter plaatse de situatie bekeken. In de loop van de avond meldde EZ dat een verantwoorde en zinvolle reddingsoperatie op dat moment niet mogelijk was. In het begin van de ochtend zou de situatie opnieuw worden bekeken. Gedurende de nacht werd bekend dat geen van de potvissen de stranding had overleefd. Dit werd eerder al gevreesd. De organen worden samengedrukt door hun eigen, enorme lichaamsgewicht, stelt Ecomare. Hun lichaamstemperatuur loopt bovendien sterk op, omdat zij niet meer gekoeld worden door het zeewater.
Snel onderzoek
Drie stuks blijken tussen de tien en de elf meter, de grootste is twaalf meter. Het kleinste exemplaar, dat een stuk verderop ligt, is tussen de negen en de tien meter. Vermoedelijk tussen de twaalf tot achttien jaar en variërend van vijftien tot twintig ton. Woensdagmiddag begonnen wetenschappers van onder meer de Faculteit voor Diergeneeskunde in Utrecht, IMARES, NATURALIS en het NIOZ al met ontleden van de potvis die ten zuiden van paal 12 was aangespoeld. Er werden allerlei monsters genomen, onder meer van de maaginhoud (onder meer om de herkomst vast te stellen), de spieren, spiermassa, darminhoud, weefsel, etcetera, onder meer om de leeftijd en andere zaken te onderzoeken. Hier moet ook uit blijken waarom de potvissen gestrand zijn. Haast was geboden, de ontbinding van de potvissen gaat razendsnel. Het is dan erg moeilijk vast te stellen wat de doodsoorzaak is. Omdat de potvissen zo'n dikke huid hebben, blijft de warmte binnen en kan het rottingsproces zich in volle vaart voltrekken. Ontploffing door gasvorming dreigde.
Verwondingen
Om het onderzoek in alle rust te kunnen doen, werd het publiek zo goed en zo kwaad als het kon op afstand gehouden. Het massaal toegestroomde publiek bleef keurig achter de linten. De grootste, vermoedelijk de leider, vertoonde aan de buitenkant flinke beschadigingen, vermoedelijk doordat hij over een strekdam is gegaan. Maar andere vertonen ook op de kop flinke krassen, doordat ze over het zand zijn geschuurd.
Nadat Naturalis donderdag ook nog onderzoek deed, zijn de potvissen gisteren naar Harlingen gebracht. Het Dutch Wildlife Health Center van de Universiteit Utrecht doet het verdere onderzoek naar de doodsoorzaak.