''Het is leuk ervaringen te delen''
Angeline Smit en dochter Jeske Tjepkema werken beiden als verpleegkundige in de wijk bij Omring. Angeline al meer dan 30 jaar, Jeske is nog maar kort klaar met haar opleiding. Ze gaan altijd met plezier naar hun werk en vinden het leuk ervaringen te delen.
Zowel bij moeder en dochter was de keus voor de zorg eerst niet duidelijk. Jeske wist wel dat het een sociaal beroep moest worden. Toen in het derde jaar van de opleiding de praktijkervaring erbij kwam, wist ze: dit was haar op het lijf geschreven. Angeline stopte na twee jaar met de opleiding wegens heimwee en ging zonder diploma als helpende in de zorg aan de slag. Maar dat was het toch niet. Toen heeft ze in het Gemini-ziekenhuis de opleiding gevolgd voor verpleegkundige. Indertijd was praktijk en theorie vanaf het begin van de opleiding aanwezig en je kreeg je volledige opleiding in een instelling. Angeline vindt dat de zorg nog steeds heel goed bij haar past.
Is er sinds ze begon veel veranderd in de zorg? Angeline: ''Ja, je kunt nu veel beter je grenzen aangeven als iets fysiek te belastend is. Er zijn ook veel meer hulpmiddelen voor tillen etc. Voor de cliënten is de maatschappij erg veranderd: mensen moeten of willen veel langer thuis wonen en daardoor zijn wel meer mensen eenzaam dan vroeger. Hier wordt de laatste tijd op ingesprongen door mensen beeldzorg aan te bieden. De cliënten krijgen dan een leen iPad, met een beeldzorg app. Zij kunnen dan met zowel medewerkers van de Omring als vrienden en familie beeldbellen. "De wijk" heeft een enorme sprong gemaakt. Vroeger waren er op Texel één of twee mensen in de avonddienst, nu zijn dat er zeven of acht. Daarnaast bewaak je als verzorgende nu je eigen grenzen. Als iets te erg botst met je eigen waarden, kun je een collega bellen. Je moet wel uitzonderingen op regels kunnen maken. Er is tegenwoordig veel meer oog voor veiligheid. Als verpleegkundige heb je ook een signalerende functie. Ook belangrijk: tegenwoordig letten we er op dat we mensen niet iets uit handen nemen wat ze zelf nog kunnen. Ook al gaat het soms minder snel dan wanneer wij het doen, voor de zelfstandigheid en de eigenwaarde van de cliënt is het belangrijk dat je als verzorgende "je handen op je rug houdt ".
Heeft de opleiding je goed voorbereid op de praktijk? Jeske vertelt dat alles goed wordt aangeboden, maar dat veel leerlingen nog geen duidelijk beeld hebben van het toekomstige werk. Veel studenten haken af, omdat het persoonlijk aanraken van de cliënten niet prettig voelt. Hoe worden jullie diensten geregeld? ''De planner maakt een schema van alle adressen die bezocht moeten worden en verdeelt ze over de zorgverleners. Iedereen heeft 's morgens een lijstje met adressen in de telefoon. In principe is het de bedoeling dat wij de planning aanhouden, zodat er goed overzicht blijft waar iedere medewerker op een bepaald moment bezig is. Het is wel jammer, dat mensen soms lang moeten wachten op een douche of het aankleden. Dit is onvermijdelijk, want bijna iedereen wil graag tussen acht uur en half tien geholpen worden, maar dat kan natuurlijk niet. Texel is verdeeld in vier "wijken" Noord-West, Zuid en Oost en het DOT team (dat gespecialiseerd in dementerenden) zodat de reistijden binnen de perken blijven en cliënten niet al te veel wisselende gezichten in huis krijgen. Het signaleren gaat ook beter als je de mensen kent, je ziet dan veranderingen in gedrag, huidskleur, activiteit, enz.''
''Niet iets uit handen nemen wat patiënt nog zelf kan''
Ervaren ze de tijdsdruk? Ze hebben allebei het gevoel voldoende tijd voor de cliënten te hebben. ''Wel is er soms tijdsdruk als je samen met een collega bij een bepaalde cliënt moet zijn. Soms is er dan even telefonisch overleg om alles zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Het is voor een cliënt ook prettig als je vlot werkt en alles goed op orde hebt, als je maar niet gehaast bent. Gelukkig is dat zelden het geval.''
Hoe zouden ze zelf wensen dat de zorg geregeld is als je zorgbehoevend wordt? Angeline: "Ik zou het liefst zo lang mogelijk thuis blijven, eventueel uiteindelijk in het hospice. Zoveel mogelijk zelf alles regelen met een kleine vaste groep verzorgers. Zelf zou ik het ook niet fijn vinden als de zorg op wisselende tijden komt, maar ik zou daar denk ik dan wel begrip voor hebben.''
Marijke Bakker