Jaco Spek van  Stokerij Texel geeft certificaathouders tekst en uitleg over de nieuwe destilleerketel
Jaco Spek van Stokerij Texel geeft certificaathouders tekst en uitleg over de nieuwe destilleerketel Foto: Gerard Timmerman

Van crowdfunding naar crowdtasting

Van aardappel tot gin. Poters die niet voldoen aan de normen van de familie Langeveld van Nieuw Breda gaan de pan in, om te worden verstookt tot alcohol. Geen recycling, maar upcycling zeggen Kees Groenewoud en Jaco Spek van Stokerij Texel.

Welke naam je er ook aan geeft, de eerste gin waarmee de twee startende ondernemers zondag een proeverij hielden, viel in de smaak. De uitverkorenen waren de houders van een certificaat waarvan er nu 200 zijn verkocht. Ze mochten een kijkje nemen in het nieuwe stooklokaal in een schuur waar van de zomer nog de fietsen stonden van gasten van de boerencamping. Helemaal achter op het erf van dit omvangrijke bedrijf waar akkerbouw wordt gecombineerd met toerisme en dienstverlening aan landbouwers. Maar de kersverse alcoholstokers doen hun werk niet in het geniep, iedereen mag het zien en ze krijgen steun uit de Texelse samenleving. Niet alleen in de vorm van ruimte en grondstoffen, maar ook het meedenken over een bedrijfsplan, het financiële plaatje, pr en andere hulp. Ambitie is vooralsnog om jaarlijks 6000 liter gin, wodka en andere drank te produceren, wat neerkomt op circa 8000 flessen. Ze moeten natuurlijk wel worden verkocht. Groenewoud rekende voor dat die productie zijn weg zou vinden als één op de honderd toeristen die Texel bezoekt een flesje zou kopen. ''Dat lijkt ons wel haalbaar.'' Een lekker drankje verkoopt zichzelf. Smaken verschillen en ook daarom werden de certificaathouders uitgenodigd hun bevindingen tijdens de proeverij van gin op papier te zetten. En zo ging het van ''crowdfunding'' naar ''crowdtasting''. Iedereen mocht proeven van de drie soorten gin die het duo voor de gelegenheid had gestookt. Variërend van vrij ''basic'' tot een tamelijk kruidig drankje. De voorkeuren liepen uiteen, maar de eerste reacties waren positief. Eén van de proevers was Martin Smidt van de gelijknamige chocolaterie, die mogelijkheden zag als vulling voor een nieuwe Texelse bonbon. Belangrijkste grondstof zijn de aardappels van Nieuw Breda. Prima knollen die omdat ze te groot, klein, pokkig of wegens een ander mankement niet geschikt zijn voor export en voor veevoer zouden gaan. Ze worden gewassen in een cementmolen, waarna ze in een grote ketel in de schil worden gekookt. Daarna gaan ze geprakt en wel in de destilleerketel, het pronkstuk in de stokerij. Groenewoud vertelde hoe ze via een Pool die op Texel aan het werk is op het spoor waren gekomen van de producent van de destilleerketel, die na wat speurwerk gewoon in Nederland bleek te zitten. Dat gin en wodka, en in de toekomt mogelijk andere drankjes, meer is dan alleen wat gekookte en gestampte aardappels opstoken, leerde de uiteenzetting van Spek. Met de temperatuur van het destilleren steekt het nauw, als die te hoog of te laag is gaat dit ten koste van de kwaliteit. De vloeistof die uit de ketel druppelt bevat circa 94 procent alcohol, veel meer dan gin en wodka, die rond de 40 procent zitten. De stokerij verkeert nu in het stadium om de alcohol te verwerken tot een uitgebalanceerde gin die goed van smaak is. ''Dat proces willen we niet overhaasten'', riep Groenewoud certificaathouders en andere liefhebbers op nog even geduld te hebben alvorens de eerste fles kan worden ontkurkt. Ook de fiscus volgt de ontwikkelingen met belangstelling. In de stokerij komt een lijn op de vloer. Zodra de alcohol die streep passeert, zijn ze accijns verschuldigd.

Texelaars en drankjes. Een combinatie die goed samen gaat.