Cirkel rond na 43 jaar voor de klas
Als kleuter was Rita Penha uit Den Hoorn erbij toen in 1956 de Jan Drijverschool werd geopend. Als onderwijzeres maakte ze ruim een halve eeuw later mee hoe de school dichtging. 43 jaar stond ze voor de klas op de Bruinvis- en de Drijverschool. Nu zwaait ze af.
De cirkel is rond, in meerdere opzichten. De Bruinvis waar ze de laatste drie jaar werkte, was ook de school waar ze begon. ''Ik heb niet eens hoeven solliciteren. Ik was net klaar met mijn studie aan de Pedac en werd gevraagd of ik in Oudeschild een proefles wilde geven. Zoveel Texelaars kozen toen niet voor het onderwijs. De andere kandidaat had veel meer ervaring, dus ik dacht dat ze haar wilden. Maar ik werd het. Het was de tijd dat het aantal kinderen snel groeide. Er was een grote groep drie en een kleine groep vier (toen klas één en twee). Als beginner wilde ik graag die kleine groep, maar ik kreeg de grote. 28 Leerlingen. Toen had je nog de methode Hoogeveen: aap, noot, mies. Maar ze hadden tekort boekjes, leesplankjes en ander lesmateriaal. Het was een ramp. Ik heb zelf zitten tekenen, moedervellen maken en stencils gedrukt. Uren was ik er mee bezig. Mijn start was echt bloed, zweet en tranen.'' Maar het les geven aan kinderen lag haar goed. ''Ik vond het hartstikke leuk.'' Twaalf jaar gaf ze les op de Bruinvis, toen ze werd gevraagd om over te stappen naar de Jan Drijverschool. ''Ik hoefde niet weg uit Oudeschild, ik had het er naar mijn zin en wist wat ik had. Als ik op mijn gevoel was afgegaan, was ik daar gebleven, dat ik toch naar Den Hoorn ging was een keus met mijn verstand. De school stond vlakbij ons huis, ik kon onder de middag even thuis langs, naar de kinderen, naar de supermarkt en dat soort zaken. Bij mijn afscheid gaf mijn collega Ria Visser mij een halsketting. Symbolisch. Ze wilden me niet kwijt en hadden mij het liefst aan de ketting willen leggen.'' Dus naar Den Hoorn. ''Dat was best bijzonder. Ik had zelf nog les gehad van Jacob van Wolferen. In Oudeschild kwam ik hem al tegen als Sinterklaas. In Den Hoorn werd hij een collega van me. Het was meester vóór en meester na. Hij stond er op dat ik ''je'' tegen hem zei, maar dat viel niet mee. De kinderen op de Jan Drijverschool waren rustiger dan op de Bruinvis. Daar zijn ze mondiger, maar met een klein hartje.'' Ze toont een kaart die ze heeft gekregen van een groepje leerlingen. ''Ik had ze alleen maar op vrijdagochtend. Leuk toch!'' Gedurende 43 jaar in het onderwijs hebben de ontwikkelingen niet stilgestaan. Zo deed de computer z'n intrede. ''Je moest allemaal maar zelf zien uit te vinden hoe het werkte. Zat ik op zondagavond in de school te oefenen, met de handleiding er bij. Maar alles wat ik deed, er gebeurde niets.'' Maar met vallen en opstaan kreeg ze het onder de knie en nu kan ze er - letterlijk - mee lezen en schrijven. Het schoolbord maakte plaats voor een digibord. Op een keer kwam ze een oud-leerling tegen. ''Hij herinnerde zich dat ik vroeger zo mooi kon tekenen. Dat lukt dus niet meer op zo'n digitaal schoolbord.'' Van sommige oud-leerlingen had ze ook kinderen in de klas. ''Een leerling zei:'U hebt mijn vader, moeder en ook mijn oma in de klas gehad.' Alleen had haar oma niet bíj mij, maar ik had mét haar oma in de klas gezeten. Dat was Zina Lap.'' Oud-leerlingen volgt ze met belangstelling. ''Er zitten hoogvliegers tussen. Hartstikke leuk toch.'' De manier van lesgeven is in de loop der jaren flink veranderd. ''Vroeger deed je met de hele klas hetzelfde. Nu geven we passend onderwijs. Met rekenles is de groep bijvoorbeeld in drieën verdeeld, met elk een eigen niveau. Ik heb twee groepen, dus dat zijn zes niveaus. En dan heb je kinderen die extra uitleg nodig hebben. Vergaderen doen we veel vaker. Vroeger was dat een feestje, iemand nam zelfs gebak mee. En de ouderraad vergaderde bij iemand thuis. Tegenwoordig vergaderen we elke week. Ik heb een halve baan, maar je kunt niet half vergaderen. Zoals je ook geen halve cursus kunt volgen.'' Meer moeite heeft ze met het continurooster, waarbij kinderen onder de middag op school blijven. ''We komen niet meer aan onze rust toe. Ook als moeder kon ik altijd blijven werken, mede dankzij de pauze. Ik had mijn baby zelfs mee en gaf Malou in de pauze haar voeding.''
Na de sluiting van de Drijverschool in 2013 keerde ze terug naar de Bruinvis. ''Veel veranderingen, maar de kinderen zijn eigenlijk hetzelfde gebleven. Ik zal ze missen.'' Gelukkig hoeft dat niet helemaal. Op vrijwillige basis blijft ze hand- en spandiensten leveren, bijvoorbeeld ondersteuning bij de Cito-toets. Wie haar de hand wil schudden, kan dat doen op dinsdag 15 december, van 19.30 tot 21.00 uur in de Bruinvis.