De huidige buitendijk bij het NIOZ biedt bij extreem hoge waterstand te weinig bescherming. Het NIOZ pleit voor een dijk dwars door het poldertje.
De huidige buitendijk bij het NIOZ biedt bij extreem hoge waterstand te weinig bescherming. Het NIOZ pleit voor een dijk dwars door het poldertje. Foto: Jeroen van Hattum

NIOZ wil veilige dijk rond het instituut

Het NIOZ wil dat de dijk rond het instituut wordt meegenomen in de dijkversterking. Tot dusver wordt het poldertje wel beschermd door een dijk, maar die is relatief laag. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) vindt het te kostbaar.

Nu is het de bedoeling dat de Deltadijk in het verlengde van die van de PH-polder wordt versterkt. Versterking van de zogeheten voorlanddijk rond het poldertje is in een vroegtijdig stadium afgevallen, wegens de relatief hoge kosten. De getijdegeul aan de voet van de buitendijk kan de stabiliteit van de voorlandkering aantasten. Om dit tegen te gaan moet de geulwand worden versterkt. Dit is complex en relatief kostbaar en vergt blijvend onderhoud. Al met al zijn er volgens HHNK tientallen miljoenen mee gemoeid. Ook merkt HHNK op dat het NIOZ bij de vestiging in het poldertje vijftig jaar geleden ''bewust heeft gekozen voor een locatie buiten de dijkring''. ''Het risico op schade bij overstroming was altijd al aan de orde. De dijkversterking is bedoeld om bestaande kustverdediging te versterken, niet om nieuwe gebieden binnendijks te brengen.'' Het NIOZ wijst op het risico: ''Het overstromen van het gedeelte bij het NIOZ kan leiden tot zeer hoog oplopende schade, met alle infrastructurele, emotionele en politieke gevolgen van dien.'' Ook bestrijdt het NIOZ dat indertijd bewust de keus is gemaakt voor een locatie buiten de dijkring. ''De grond is eind jaren vijftig aangekocht, terwijl het toenmalige ministerie van V & W pas n 1961 heeft laten weten dat niet de al bestaande buitendijk, maar de binnendijk op Deltahoogte zou worden gebracht.'' Het instituut beroept zich op afspraken in het verleden met het Rijk en provincie over de veiligheid in het poldertje en het verhogen van de dijk en zegt de zorgen al veel eerder te hebben aangekaart. Het NIOZ heeft Deltares onderzoek laten doen. Dat leverde de volgende variant op: versterking van het deel van de huidige voorlanddijk aan de zeezijde van de polder 't Horntje vanaf het havenhoofd van de veerhaven in het zuiden tot aan het einde van het NIOZ-complex en dan vervolgens met een scherpe linkerbocht richting de huidige Deltadijk en daarop loodrecht aansluitend. Deltares raamt de extra kosten hiervan op slechts enkele tonnen en niet op tientallen miljoenen. ''Nu het hoogheemraadschap opnieuw gaat nadenken over de zandige dijk van de PH-polder, geeft dat mooi de gelegenheid om ook dit alternatief af te wegen.'' Het NIOZ en anderen kaarten ook aan dat de verbreding zoals het HHNK wil, ten koste gaat van het zogeheten NIOZ-bosje. Dit omvat een bosje, een vijver en een weide. ''Een evenwichtig en rijk geheel, vol bijzondere en zeldzame planten''. Het betreft met name stinzeplanten, zoals sneeuwklokjes. ''Personeel van het NIOZ heeft met het initiatief het gebied zo in te richten een belangrijke bijdrage geleverd tot de rijkdom en diversiteit van de natuur op Texel.'' Het hoogheemraadschap: ''Deze planten zijn weliswaar bijzonder, maar staan niet op de lijst van plantensoorten die extra bescherming genieten conform de Flora- en Faunawet.'' Volgens het NIOZ klopt dat niet. ''Een screening van de inventarisaties van het gebied leverde zeven beschermde plantensoorten op.'' HHNK becijfert dat ongeveer een derde van het bosje verdwijnt. Er is het NIOZ een aanbod gedaan samen te zoeken naar compensatie. Maar bij de NIOZ-variant voor dijkversterking kan het hele bosje volgens het NIOZ ongemoeid blijven.