Gerrit Eelman in 1977 met een door hem gefokte ram, die toen reservekampioen werd.
Gerrit Eelman in 1977 met een door hem gefokte ram, die toen reservekampioen werd. Foto: Kees Vis

In Memoriam: Gerrit Eelman: schapenfokker in hart en nieren

Een schapenfokker in hart en nieren. Gerrit Eelman die vrijdag op 98-jarige leeftijd overleed, had er een scherp oog voor.

Als boer behoudend met investeringen, maar als hij een ram zag met potentie, dan was hij bereid diep in de buidel te tasten. Gerrit Eelman leerde het vak van zijn vader Jacob Eelman, Gzn., die in 1917 lid werd van het schapenstamboek en bijzonder succesvol was als schapenfokker. In het familiealbum prijkt nog een krantenfoto met daarop Jacob met zijn echtgenote op het vijftigjarig huwelijk met een prijzenkast vol medailles. Diezelfde kast hangt nu in het huis van kleinzoon Jaap Eelman en echtgenote Astrid. Bij de vele andere prijzen die de Eelmannen in al die jaren hebben gewonnen. Want zoals Gerrit het stokje van zíjn vader overnam, leerde kleinzoon Jaap het vak van zijn vader. Ook diens zoon Gerco heeft er een aardige kijk op, al ligt zijn hart vooral bij de melkveehouderij. Vier generaties Eelmannen van het Lageveld, die behoren tot de oudste geslachten uit de geschiedenis van het Texelse schapenstamboek. Gerrit Eelman raakte als jongen van veertien aan het werk bij Neeltje Witte van hoeve De Nes. Ze had vier koeien en een stuk of honderd schapen. 's Morgens om vier uur begon hij te melken, alles met de hand. Toen hij na de kermis eens een meisje naar Den Hoorn had gebracht, was hij een half uur later. Neeltje stond al te wachten, waar hij toch bleef. Later ging hij zijn vader helpen en na zijn trouwen nam hij het bedrijf in 1954 over, toen 37 jaar oud. Hij boerde in de Boe, de stolp aan het Lageveld bij Oosterend, vlakbij het huidige bedrijf. Een stuk of veertien koeien en ruim 130 schapen. Eerst met de hand melken, later met de machine. Zijn hart lag bij de schapen waarmee hij het grootste deel van zijn inkomen verdiende. Als fokker zette hij met ooien uit eigen stal de lijn voort, wel kocht hij rammen aan. Ook wel gezamenlijk met de fokkersclub, dat kon soms flinke discussies geven. Succesvol als fokker, op Texel, maar ook elders, de prijzenkast getuigt er van. Hij verkocht dieren in Engeland en had zelfs Russische belangstelling, maar het meeste verkocht hij in Nederland en België. Eelman hield van grote, ruime en gezonde schapen en bleef die lang fokken, ook toen het in de jaren tachtig en negentig vooral bij hobbyisten gewilde compacte, luxe dier de overhand kreeg. Een type dat wegens gezondheidsproblemen inmiddels is ingehaald door de tijd. Tot zijn negentigste bezocht de nog vitale fokker keuringen, apetrots was hij toen zoon Jaap en schoondochter Astrid hem in september de door hen gewonnen de Bronzen Texelaar lieten zien, de prijs voor de beste jarige ram, uit eigen stal en op meerdere keuringen in de prijzen gevallen.