Uitzicht op een vrijwel donker Texel vanaf de boot. De lichten links zijn van de veerhaven.
Uitzicht op een vrijwel donker Texel vanaf de boot. De lichten links zijn van de veerhaven. Foto: Jeroen van Hattum

Texel als Dark Sky Park

De provincie blijft graag meewerken aan plannen om gebieden donkerder te maken, maar het mag niet leiden tot meer regelgeving. Die boodschap gaf gedeputeerde Tjeerd Talsma zaterdagavond bij volkssterrenwacht De Jager bij Ecomare.

De provinciebestuurder van Noord-Holland was daar in het kader van de Nacht van de Nacht om te horen hoe Texel met de duisternis omgaat. Hij werd bijgepraat over de aanstaande operatie om de openbare verlichting op het eiland door LED-verlichting te vervangen en over plannen om Texel tot een Dark Sky Park te laten uitroepen. Dat is een internationale titel voor gebieden die 's nachts nog echt donker zijn, waar mensen van de duisternis kunnen genieten en waar de duisternis behouden blijft. De titel wordt toegewezen door de International Dark-Sky Association in de Verenigde Staten. Die organisatie bestaat sinds 1988 en omschrijft zichzelf op de eigen website (darksky.org) als leidend in de wereld om de vervuiling van licht tegen te gaan. Wereldwijd bestaan er ruim twintig Dark Sky Parken waarvan de Boschplaat op Terschelling er sinds juni één is.

Op het moment loopt er in Leeuwarden een initiatief om het Waddengebied van Noord-Holland tot Denemarken tot één groot Dark Sky Park te laten uitroepen, Daar wordt aan gewerkt, omdat Leeuwarden zich in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa mag noemen. Op Texel is de werkgroep Sterren Dichterbij met het initiatief bezig. De werkgroep, met daarin Staatsbosbeheer, nationaal park Duinen van Texel, gemeente en de Milieufederatie Noord-Holland, bekijkt verder ook hoe bedrijven, particulieren, sportverenigingen (voor de sportvelden) en recreatieparken op het eiland gemotiveerd kunnen worden om de verlichting waar mogelijk te dimmen. Gedeputeerde Talsma stond er positief tegenover met de kanttekening dat er voor meer duisternis niet meer regels mogen komen. Volgens hem is het beter om mensen te overtuigen 's nachts niet onnodig lampen te laten branden. Wethouder Eric Hercules gaf aan dat er op dat gebied kansen liggen als mensen zien dat ze zo geld kunnen besparen. Talsma vroeg zich af in hoeverre de International Dark-Sky Association is aangesloten bij de UNESCO (Verenigde Naties) voor de onderbouwing van de titel Dark Sky Area. Daar is op de website van de organisatie niets over te vinden. De UNESCO is de organisatie die in 2009 de Waddenzee tot Werelderfgoed uitriep. Bedoeling is dat de plannen verder worden uitgewerkt en dat er daarna een aanvraag richting Amerika gaat.

Wethouder Hercules vroeg tijdens de presentatie van de openbare LED-verlichting meteen aandacht voor de openbare verlichting langs de Pontweg. Die is in handen van de provincie. De gemeente dringt er al jaren bij de provincie op aan die verlichting te dimmen. Talsma vertelde dat de provincie er niet onwelwillend tegenover staat, maar het moet volgens hem niet zo zijn dat toeristen na aankomst op Texel het gevoel krijgen in een donker gat te verdwijnen. De gemeente is ook al langere tijd met Rijkswaterstaat in onderhandeling om de oranje verlichting op de veerhaven verminderd te krijgen. Wanneer de vervanging van de openbare verlichting begint, kon een woordvoerder van de gemeente nog niet aangeven.