De leden van de KNRM bij de ingebruikneming station De Cocksdorp in 1912. Willem Griek, tweede van rechts. Links zijn getuigschrift, rechts de Isbjörn.
De leden van de KNRM bij de ingebruikneming station De Cocksdorp in 1912. Willem Griek, tweede van rechts. Links zijn getuigschrift, rechts de Isbjörn. Foto: Foto: Archief Klaas Uitgeest/ De geschiedenis van reddingboot Brandaris 1

Kordaat optreden moedige Texelaars

"Bestuurderen brengen hunne hulde toe aan U Willem Griek die op den 4/5 van de maand October 1914 gedreven door de edele zucht om het leven van uw medemensch te redden met bedaard beleid, kloekmoedig en onversaagd..."

Het is de opening van het getuigschrift dat roeier Willem Griek uit handen van de Noord- en Zuid-Hollandsche Redding-Maatschappij ontving voor zijn rol bij de redding van elf opvarenden van het Noorse Stoomschip Isbjörn dat in avond van 4 oktober 1914 strandde in de Eierlandsche gronden. Hij ontving net als zijn mede-roeiers tevens een bronzen medaille omdat ze "zonder te letten op eigen levensgevaar, stormen en golven trotserend het leven behieden van elf Menschen." Drie oktober plaatsten we een stuk uit de Texelse Courant van 1914 in het archiefstuk: "Gisteravond strandde in de Eierlandsche gronden het Noorsche Stoomschip Isbjorn, kapitein K. Therkelsen, komende van Kragerö met bestemming Ostende en geladen met ijs. Zoodra men hier door de kustwacht van de stranding in kennis was gesteld, werd de reddingsboot klaargemaakt en stak deze weldra met haar wakkere bemanning in zee. Na een moeilijken tocht mocht het gelukken het schip te bereiken en 11 man der equipage te nemen." Strandvonder en deskundige op het gebied van strandingen Klaas Uitgeest kwam enkele dagen geleden langs met uitgebreide documentatie. Het getuigschrift, de officiële medaille en een flink pak informatie. "Misschien kunnen jullie er iets mee, ik laat het wel even liggen", zei hij voor hij vertrok. Onder de documentatie het boek "In storm en Mijnenveld - De geschiedenis van de reddingboot Brandaris 1. Hierin valt het volgende te lezen: "Het was op die zondag in oktober regenachtig weer en er woei een stevige westelijke wind. Tegen de avond rapporteerde de kustwacht van vuurtoren Eierland dat er op de gevaarlijkste plaats van de Eierlandsche gronden een tweemast stoomschip met gele schoorsteen was vastgelopen." Het verhaal was heel anders afgelopen als de redders niet zo kordaat opgetreden hadden. De roeiers slaagden er in zes uur in de Isbjörn te bereiken en de hele bemanning over te nemen. Maar op het ogenblik dat men vertrok, sprong de kapitein zonder iets te zeggen weer terug op zijn schip en werd pas zeven uur later gered door het motorschip Brandaris van Terschelling. "Tegen de ochtend bereikte men de Isbjörn en gaf een tros over aan de kapitein die deze vastmaakte. De zeeën sloegen over de Isbjörn heen. Kapitein Therkelsen wierp twee zakken met goed op de reddingboot, toen de scheepshond en tenslotte besloot hij toch zelf maar zijn schip te verlaten", schrijft In Storm en Mijnenveld. Het optreden van de verschillende reddingsdiensten redde het leven van in totaal twaalf mensen. De burgemeester, de heer Gaarlandt sprak zijn lof uit over de heldendaden in de gure najaarsnacht waarin 'men na uren dobberen op het woelige element de schipbreukelingen in behouden haven kon brengen.' Volgens de Texelse Courant van 10 december 1914 waren schipper en roeiers zichtbaar aangedaan door de toespraak en antwoordden met een herhaal "Hoera". Naast de onderscheiding ontvingen de roeiers f20,-. De Noorse regering gaf nog eens f205,- aan de moedige Texelaars. De Isbjörn werd na enkele dagen losgetrokken en in Rotterdam ter reparatie in dok gezet. Het schip verging uiteindelijk op 17 december 1944. Acht mensen lieten hierbij het leven.