Sneeuw maakt mooi
Jan Wolkers was zijn leven lang geboeid door sneeuw. ''Ik heb de winter liefgehad'', is de titel van de tentoonstelling met zijn werk in 't Drijverhuus, zondag geopend door zijn weduwe Karina Wolkers. Te zien is onder meer niet eerder vertoonde kunst.
''Eigenlijk zou het vandaag moeten sneeuwen. En als je langs de reliëfs en schilderijen in deze zaal loopt, die de vormen en kleuren van de winter verbeelden en je kijkt even door de ramen naar buiten, is het wonderlijk om te zien dat de bomen nog groene bladeren hebben en dat er een gouden herfstzon schijnt'', vertelde Karina Wolkers. Hoe haar man op de lagere school het woordje ''sneeuw'' leerde spellen. Als jongetje van twaalf ontdekte dat schaduwen in de sneeuw blauw zijn. Hij zag de met sneeuw bedekte takken en de zwarte stammen van de bomen in het Amsterdamse bos. Zacht glooiende Texelse duinen in de sneeuw. Een sneeuwstorm in New York, waar ''door wind voortgedreven watachtige vlokken weerspiegelden in de polaroidramen van de wolkenkrabbers''. Dat beeld vormde de inspiratie voor de sneeuwschilderijen die Wolkers de laatste twintig jaar van zijn leven maakte. ''Sneeuw maakt alle vormen, alle structuren helder, duidelijk, de lucht zuiver, het licht parelachtig, de kleuren subtiel. Sneeuw maakt mooi wat lelijk is, kortom sneeuw is het mooiste dat er bestaat.'' Ze besloot met het voorlezen van zijn gedicht ''Ik heb de winter liefgehad''.
De expositie in drie lokalen over Wolkers omvat werk uit zijn beginperiode, maar ook schilderijen die hij in de laatste jaren van zijn leven maakte. Zo geven ze een beeld van zijn ontwikkeling als beeldend kunstenaar in pakweg een halve eeuw. Schetsen uit de jaren veertig en vijftig, gemaakt in zijn atelier aan de Zomerdijkstraat toen hij van de Academy was. Te zien zijn ook aquarellen die hij daarna maakte, portretten van duidelijk herkenbare figuren. Wolkers maakte ook naam met zijn reliëfkunst. Te zien is een imposante werk van de wolkenkrabbers in New York, dat hij maakt in 1964. Heel lang stond het in opslag, waarbij de tand des tijds zijn werk deed. Maar met de grootste zorg herstelde Karina Wolkers stukjes die waren losgeraakt, geschikt om nu te laten zien. Zoals zoon Bob ander, verstoft werk uit de opslag met een doekje en Driehoekszeep weer toonbaar maakte. En ten slotte een collectie stipjes- of bolletjesschilderijen die Wolkers in de laatste twintig jaar van zijn leven maakte. Waarin de horizontale en verticale lijnen symbool staan voor de vensters, zoals hij de wereld buiten bezag. In de winter, zoals het grote schilderij achter Karina Wolkers, maar ook met allerlei kleuren, alsof het een tuin met bloemen in de zomer betreft. Schilderijen zonder naam, maar met een nummer. ''Wolkers laat zijn kijker vrij in wat hij er in wil zien'', verwoordt Herman Bakker van galerie Klif Art. Anderhalf jaar geleden benaderde hij de familie Wolkers voor een expositie in 't Drijverhuus, met inmiddels deze tweede tentoonstelling als resultaat. En wellicht ligt er volgend jaar een derde expositie in het verschiet.
De tentoonstelling is te zien tot 15 november. 't Drijverhuus is open van zaterdag t/m maandag van 13.00 tot 16.30 uur en op afspraak.