Havendirecteur Thomas de Greef, gedeputeerde Jaap Bond en wethouder Eric Hercules op de nieuwe kade van de NIOZ-haven.
Havendirecteur Thomas de Greef, gedeputeerde Jaap Bond en wethouder Eric Hercules op de nieuwe kade van de NIOZ-haven. Foto: Jeroen van Hattum

'Proeven met zeewier hebben veel potentie'

Een zeehaven op een unieke plek en een haven die innovatieve bedrijven in het mariene milieu de kans biedt om zich verder te ontwikkelen. Zo omschreef gedeputeerde Jaap Bond van Noord-Holland de vernieuwde NIOZ-haven bij de heropening.

Bond stond een jaar of acht geleden mee aan de basis van de renovatie van de NIOZ-haven en vond het leuk om nu ook de afloop mee te maken. De kade is verlengd tot ruim tweehonderd meter, de ruimte op de kade is een stuk groter geworden en de ligplaatsen voor de schepen van het NIOZ is opgeknapt. In de loop van het jaar wordt er nog gebaggerd en dan gaat de diepte volgens havendirecteur Thomas de Greef van 4 naar 7,5 meter onder NAP. Een van de grootste wijzigingen is dat de NIOZ-haven een openbare zeehaven is geworden. De haven wordt inmiddels gebruikt door derden voor de getijdencentrale op het Marsdiep en de proeven met zeewierteelt op de Noordzee. Dat zijn zaken in de offshore die zich de komende jaren verder moeten ontwikkelen. Bond zei vooral veel kansen te zien in de proeven met zeewier. Stichting De Noordzeeboerderij is daarmee bezig en naar verwachting gaat ook het Zeewiercentrum van het NIOZ van de haven gebruik maken voor proeven op zee. Zeewier wordt gezien als een toekomstige grondstof voor een BioBased Economie. Dat is een economie die niet langer op fossiele brandstoffen draait, maar op biomassa zoals zeewier. Het vervoer van goederen over het water moet in de toekomst eveneens een pijler van de haven worden. Daarnaast is de haven in beeld voor overslag van materiaal als de versterking van de Waddenzeedijk van start gaat. Wethouder Eric Hercules omschreef de NIOZ-haven als "de tweede zeehaven van Texel". Bedoeling is dat de haven van Oudeschild zich op termijn meer ontwikkelt in de richting van het toerisme en dat de NIOZ-haven de plek voor industriële en innovatieve activiteiten wordt. Het transport van de landbouw (bieten en graan) blijft wel vanuit Oudeschild plaatsvinden. Dat is volgens wethouder Hercules opgenomen in de havenvisie. Oudeschild is voor de landbouw ook wel zo praktisch, omdat er anders meer kilometers naar de NIOZ-haven moeten worden gemaakt. Hercules sprak de hoop uit dat de renovatie voor het NIOZ een impuls is om nog lang op Texel te blijven. Het onderzoeksinstituut en de gemeente (eigenaar van de haven) hebben een pachtovereenkomst voor vijftig jaar gesloten met een optie voor nog eens vijftig jaar. De wethouder deelde een plaagstootje uit naar IMARES met de opmerking dat het nu misschien interessant is geworden om toch op het eiland te blijven. De renovatie van de NIOZ-haven nam een aantal jaar in beslag, omdat eerst bestuurlijk de nodige zaken geregeld moesten worden. Het Rijk, de voormalige eigenaar, wilde meewerken aan renovatie, maar niet alleen voor de kosten opdraaien. Uiteindelijk nam het Rijk de helft van de €5,4 miljoen kostende renovatie op zich. De gemeente, het NIOZ, de provincie en het ontwikkelingsbedrijf Noord Holland Noord financierden de andere helft. Ook ging het eigendom van de haven over naar de gemeente. De NIOZ-haven blijft eveneens in gebruik voor het testen van ballastwaterzuiveringssystemen waarmee het NIOZ al jarenlang bezig is. Binnen een paar jaar zijn grote schepen op de oceaan verplicht dergelijke systemen aan boord te hebben. Het NIOZ is mondiaal een koploper op het testen van dergelijke systemen.