Bakhuisje Dorpzicht
Het ligt verscholen in het bos, vlakbij landhuis Dorpzicht, ooit de rentmeesterswoning van de polder Eierland. Een Rijksmonument dat fraai is opgeknapt. Maar het historische bakhuisje op steenworp afstand liet men ongemoeid. Ook dat is nu gerestaureerd.
De voormalige directiewoning van de Sociëteit van Eierland is van 1838 en als eerste bewoond door Paulus Langeveld. In het bakhuisje werd brood gebakken. De oven en de zwartgeblakerde stenen herinneren nog aan die tijd. Maar het raakte buiten gebruik en werd nadien als stookhok in gebruik genomen voor de centrale verwarming. De tand des tijds deed z'n werk, het bakhuisje raakte steeds meer in vervallen staat. En omdat het geen monument was, bleef het bij de restauratie van Dorpzicht onaangeroerd. Inmiddels was Dorpzicht, de woning en het achterliggende land, in handen gekomen van Staatsbosbeheer. ''Het bakhuisje is dan wel geen monument, het is wel bijzonder. Het enige bakhuisje met een oven op Texel'', vertelt boswachter Edwin van Egmond. Historisch waardevol dus en zo ontstond het plan om het te restaureren. ''Probleem was dat er geen bouwtekening meer was, we wisten niet precies hoe het er oorspronkelijk uit had gezien.'' Wilma Eelman, verbonden aan de Historische Vereniging, Cultuurhistorisch Museum Texel en schrijver van het boek over de Texelse stolpen, verrichtte historisch onderzoek naar soortgelijke bakhuisjes elders in het land. Mede op basis van die kennis werd een restauratieplan gemaakt om het zoveel mogelijk in de originele staat terug te brengen. De restauratie werd uitgevoerd door Willem Houwing en Jacob Hollander van Bouw- en Timmerbedrijf Texel. Ze maakten daarbij onder meer gebruik van originele muurankers en stenen die Dirk Roeper uit sloopwerkzaamheden had overgehouden. Het dak van het huisje werd een kwart slag gedraaid, de schoorsteen aan de buitenzijde voorzien van een authentiek muizentrappetje, de muren werden gevoegd en het gebouwtje werd van nieuwe kozijnen en originele klapraampjes voorzien. Ook de oven is weer zoals hij ooit is geweest. Bouwcoördinator Van Egmond wist via zijn familie aan spullen te komen uit een voormalig Brabants klooster, zoals authentieke bakvormen en andere gebruiksvoorwerpen. Die hebben een plekje gekregen in het bakhuisje. Rond het gebouwtje is nieuw straatwerk aangebracht, zodat het geheel er verzorgd uitziet. Wat niet veranderd is, is de plek, die nogal achteraf ligt en verscholen in het bos. Om belangstellenden toch een kijkje te gunnen is het bakhuisje geopend op Open Monumentendag op zaterdag 12 september, van 10.00 tot 16.00 uur, ingang Dorpzicht. Omdat het zo'n bijzonder bakhuisje is, sluit Van Egmond niet uit dat Staatsbosbeheer er educatieve activiteiten in organiseert.