Anna van Hilten (links) en Bea Mulder, beiden bestuurslid en vrijwilliger van Stichting Peperhof, in het nagebouwde winkeltje van Klaas Burger.
Anna van Hilten (links) en Bea Mulder, beiden bestuurslid en vrijwilliger van Stichting Peperhof, in het nagebouwde winkeltje van Klaas Burger. Foto: Gerard Timmerman

Historie vissersdorp herleeft in Peperhof

Oosterend is door de eeuwen heen een bedrijvig dorp geweest. Honderden winkeltjes waren er, meerdere bakkers, kruideniers, etc. Klaas Burger verkocht groenten en fruit. In de Peperhof herleeft dit nostalgische winkeltje, dat zaterdag wordt geopend.

Theo Kikkert, nu vrijwilliger bij de Peperhof, heeft nog gewerkt in het winkeltje dat de familie Burger tot de jaren zeventig van de vorige eeuw bestierde. ''Kruideniers gingen toen ook groente verkopen.'' Jan Brouwer, zoon van een kruidenier en schrijver van het boek ''225 jaar bedrijvigheid in en om Oosterend'' kan erover meepraten. Over hoe het dorp van zegge en schrijve vijfhonderd inwoners destijds wel zeven bakkers had. ''In 1910 zelfs elf kruideniers.'' De tijden zijn veranderd, de bakkers en groenteboeren zijn al lang verdwenen, er is nog één supermarkt. Maar een stukje van de middenstandsgeschiedenis te laten herleven, is wel een diepe wens. Het resultaat mag gezien worden, het door de decorploeg van Oosterend nagebouwde winkeltje ademt nostalgie van weleer. Aan de buitenkant een mooi geveltje van het vissershuisje, van binnen vol met spulletjes uit die tijd. Zoals de originele ''gortbak'', nog uit het winkeltje van Alie en Arie Timmer-Trap aan de Peperstraat, waar nu de firma Duinker zit. Theo Kikkert: ''Daarop werden spliterwten, meel, rijst en andere spullen afgewogen. Daarna gingen ze in een puntzak. Klaas Burger had drie maten: klein, midden en groot. Peterolie verkochten ze trouwens ook.'' Jan Brouwer: ''En losse stroop, waarvoor je een potje moest meenemen. En flesjes eau de cologne. 'Ruukgoed', zeiden ze vroeger.'' In de schappen van het winkeltje allerlei levensmiddelen uit vervlogen jaren. Sunlight, Sil, Persil en allerlei andere merken. 'Spulletjes die ze konden overnemen uit een verzameling in Noord-Scharwoude en die, samen met onder meer de taartbezorgdoos van Bakker Dros en andere zaken, ook de inrichting karakteristiek maken.'' Een fraai beeld van de lokale historie geeft ook de maquette van de oesterhaven, die van 1844 tot 1860 bij de IJzeren Kaap lag. Jan van der Vis: ''De oestervisserij was in de achttiende en negentiende eeuw een belangrijke bron van inkomsten voor de bevolking van Oosterend, toen hét vissersdorp. Er was echter geen haven, de vissers moesten hun schepen afmeren in geulen en slenken en ze gingen ten anker achter de dijk. Hierdoor sloegen hun vaartuigen nog wel eens op drift en gingen dan meestal verloren. Na lange strijd kregen de vissers eindelijk toestemming om de haven aan te leggen. Maar na de aanleg vertoonde hij veel gebreken en de havenmond verzandde al snel. Tientallen jaren later hebben ze geprobeerd de haven te herstellen, maar uiteindelijk werd besloten tot modernisering van de haven in Oudeschild. Oestervissers werden snel brodeloos en deze vorm van visserij verdween uiteindelijk helemaal.'' Maar de geschiedenis herleeft in de maquette, gemaakt door Kees Mulder, Dirk Trap, Jan Visser, Theo Kikkert en Jan van der Vis. De maquette en het winkeltje kwamen mede tot stand dankzij een bijdrage van het Texelfonds. Zaterdag 22 augustus, als 600 jaar stad naar Oosterend verhuist, wordt de expositie in De Peperhof om 14.00 uur officieel geopend. Tezamen met een expositie met werk van Toon de Haas, die werd geboren in Oosterend. Deze expositie wordt ingericht door zijn weduwe Adrie, dochter Sara en Herman Bakker van Galerie KlifArt. Op het pleintje zijn presentaties over de visserij en de landbouw.