"De visserij zal blijven bestaan"
De Texelse visserij is altijd innovatief en toonaangevend geweest. Zij waren de eersten die overstapten naar maatschapvisserij. Hoewel in aantal geslonken, kan Texel nog steeds trots zijn op haar vloot die een geschiedenis heeft van trawlvisserij tot pulsvisserij.
De rijke visserijgeschiedenis van Texel is door Sam van der Slikke, Cor de Wolf en Frits Aalderink opgetekend in het boek "Met de kop op de zee". Allemaal staan ze er in, te beginnen met de TX 1 Cornelia (1974-1991) tot en met de TX 110. Het nieuwste schip is de TX 96 Louise Marlou van Willem-Anton en Albert Schagen dat in 2014 aan de Texelse vloot werd toegevoegd. Het boek is opgedeeld in twee delen. Het eerste deel kan gezien worden als het boerderijenboek van de viskotters. Ieder schip staat er in, voorzien van haar historie en specificaties. Veel van de foto's werden gemaakt door Sam van der Slikke, die op zijn dertiende al zijn eerste camera kocht. "Als ik dan een kotter zag, ging die meteen op de foto", vertelt de inmiddels 65-jarige Sam. Het gevolg was een enorm archief aan beeldmateriaal, dat dreigde verloren te gaan. "We hebben er vaak over gesproken. Dan zei Sam: 'Straks leg ik mijn hoofd neer en verdwijnen kasten vol materiaal in de container.' Gelukkig is dat voorkomen. We zijn enorm blij met het eindresultaat. Alle stalen kotters staan er in", vertelt Cor. Kregen eerder de jutters een naslagwerk, nu is het dus de beurt aan de visserij. Het boek ademt historie en ook een stukje weemoed van een branche die het niet altijd even makkelijk heeft gehad. Cor vertelt hierover: "We moesten naar het buitenland. Dat werd ons al in de jaren '80 verteld. Maar de gemeenschap was hecht, het geloof speelde nog een grotere rol en de vissers wilden niet weg van Texel." De band met een schip is alleen te begrijpen voor hen die de zeeën bevaren hebben. "Ik ben zelf nooit eigenaar van een kotter geweest. Maar toen het laatste schip waarop ik gewerkt had verkocht werd, deed mij dat enorm veel. Meer dan wanneer ik mijn eigen huis zou verkopen. Een huis is statisch, een schip is volop in beweging en je was vaak langer aan boord dan dat je thuis was", stelt Cor en de emotie is in zijn ogen af te lezen. De passie waarmee het drietal vertelt over de visserij is goed terug te lezen in het tweede deel van het boek. In 53 verhalen wordt de complete geschiedenis van de Texelse visserij blootgelegd. Voorzien van prachtige illustraties vertelt het boek over ontwikkelingen in de visserij, de vissersdorpen en scheepsrampen waarvan de grootste het vergaan van de TX 26 is. In de ochtend van 18 november 1970 lieten vijf jonge mensen het leven, de toedracht is nooit boven water gekomen. Aangenomen wordt dat de TX 26 is vastgelopen en door het slechte weer is gekapseisd. Een vreemde eend in de bijt is het verhaal over de ondergang van het jacht Tricon in 1966. "Maar het is een dusdanig bijzonder verhaal dat we het er toch in wilden hebben. Bovendien werd de bemanning (vijf mannen, een vrouw en twee kinderen) gered door kottervissers", legt Cor uit. Het boek geeft een prachtig inzicht in de levenswijze in de dorpen, zoals in buurtschap Oost. "Men was afhankelijk van elkaar. Ieder had zijn specialisme en dat bestreek het totale levenspatroon, van wieg tot graf zogezegd", zo valt te lezen in één van de verhalen. Ook de plagerijen tussen Oudeschilders en Oosterenders komen aan bod. Laatstgenoemden spotten in de jaren '30 maar wat graag met hun eilandgenoten uit Oudeschild, voornamelijk dagvissers. "Ze willen de molen in zicht houden en 's avonds moeder in de ogen kijken", werd dan gezegd. Het boek, dat zo zwaar is dat het op tafel gelezen moet worden, zou eigenlijk niet mogen ontbreken in een Texelse boekenkast. Hoe de toekomst er uit ziet, weet niemand. Makkelijker zal het niet worden. "De visserij zal altijd blijven bestaan, maar het zal mij niet verbazen als uiteindelijk de hele Noordzee beschermd gebied wordt, waar niet gevist mag worden", besluit Cor.
Zaterdag wordt het boek, dat in een oplage van slechts 700 exemplaren wordt uitgebracht, om 11.00 uur gepresenteerd in Kaap Skil dat ook de uitgever is. Daarna is het daar en bij Het Open Boek, Nauta Boek en Primera Mets te koop voor €39,50.