(On)veranderd Texels landschap
De ruilverkaveling, de toeristisch ontwikkeling, schaalvergroting op het boerenbedrijf en de groei van de bevolking hebben hun effect gehad op het landschap. Herman Bakker van Galerie Klif ART schetst de ontwikkelingen op Texel met een boekje en expositie van 56 landschappen en dorpsgezichten en actuele foto's van dezelfde plekjes.
''Stilstand is achteruitgang.'' In hoeverre dat van toepassing is op het landschap, mag de kijker zelf beoordelen. ''Het is niet aan mij om er conclusies aan te verbinden, ik laat het slechts zien'', zegt Bakker over de vergelijkingen. Wat niet wegneemt dat in veel gevallen de verschillen groot zijn. Kijk alleen maar naar Bloem en Bosch aan het Gerritslanderdijkje. Het stulpje werd in 1949 vastgelegd door Harry Tielemans, waarna Herman Bakker 66 jaar later een foto maakte van hetzelfde stukje Texel. Ongeveer vanuit hetzelfde standpunt, want met een schilder moet je daar vaak maar naar raden. Met als tweede kanttekening dat schilders zich bij het uitbeelden van hun onderwerp artistieke vrijheden kunnen veroorloven die een fotograaf zich niet kan permitteren. Hoe dan ook, de verschillen zijn duidelijk. Een voorbeeld waar het boerenbedrijf is ingehaald door de toeristisch ontwikkeling. Blok van der Velden schilderde in 1944 de stolpboerderij Driehuizen 10. Op de foto van nu een modern boerenbedrijf met dito woning. Bakker: ''Als boer verdiende je omstreeks 1960 met 12 koeien een goede boterham. Uitgerust met voer- en melkrobots heeft een boer er nu al snel 120.'' Niet alles is veranderd. De drie boeten bij De Witte Engel die Blok schilderde, staan ook op de foto, alleen nu veel minder tuunwallen en er raast een auto over de Pontweg. Die ontbreekt in het werk van Blok. Ook windhagen hebben hun invloed, onder meer op het ruime zicht. Bakker relativeert en citeert Blok, de schilder die het oude Texelse landschap ontelbare keren vereeuwigde: ''Zoals het voor de ruilverkaveling was kon het toch niet langer?'' Bakker drukte in het boekje (voor €10,- te koop in de boekhandels en bij Klif Art) alleen schilderijen af die te zien zijn op de expositie ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van zijn galerie. Omdat het zoveel werken zijn, wordt het gespreid over twee tentoonstellingen, te zien tot 16 augustus.
