"Toon interesse in
elkaars drijfveren"
Hij had zijn op papier uitgeschreven toespraak eigenlijk niet nodig. Uit het hoofd en voor een groot deel afwijkend van wat er op papier stond, zette Ahmed Aboutaleb vrijdagmiddag in Oudeschild tijdens de Rede van Texel zijn visies uiteen.
De burgemeester van Rotterdam was te gast in de Zeemanskerk (Oudeschild) om als derde genodigde de Rede van Texel uit te spreken. Aboutaleb ging in op het geloof, de ontwikkelingen in het Midden-Oosten en vluchtingen die Europa proberen te bereiken. Een deel van zijn betoog: Europa moet niet er niet automatisch vanuit gaan dat veranderingen in het Midden-Oosten vanzelf tot stand komen. Volgens hem zal dat vooral moeten gebeuren in Europa als vrijhaven voor discussie en als plek waar zich al menig verandering heeft voltrokken. Hij trok een vergelijking met het gezegde dat de dominee en de burgemeester de bevolking vroeger dom en arm hielden; iets soortgelijks gaat volgens Aboutaleb voor veel gebieden in het Midden-Oosten nog steeds op. Ongeletterdheid is daarbij een hinderlijke factor. Aboutaleb nam het op voor mensen die vluchten. "Vluchten is een mensenrecht. Het is iets wat iedereen kan overkomen en het is prettig als er dan medemensen klaar staan voor bescherming." Hij legde daarbij wel meteen de vinger op een gevoelige plek: hij vond het prachtig dat mensen aan de ene massaal in actie komen als er in Nepal een aardbeving is, maar aan de andere kant zag hij een terughoudendheid wanneer het gaat over de vluchtingen die de Middellandse Zee oversteken. "Komt dat misschien te dichtbij?" Dat laatste werd volgens hem schrijnend aangetoond door een jongen die hij in een televisie-uitzending had horen zeggen 'dat hij die mensen niet had uitgenodigd'. Het getuigde volgens Aboutaleb van een gebrek aan historisch perspectief. Hij herinnerde in dat opzicht aan de bezetting van Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog. "Toen kwamen er hier ook mensen uit andere landen om te helpen." De Rotterdamse burgemeester noemde voedseltekorten en burgeroorlogen als aanleidingen om huis en haard te verlaten. Wat het eerste betrof sprak hij uit eigen ervaring dat hij vroeger ook op een kommetje rijst per dag had moeten leven. Aboutaleb vertelde zich in Rotterdam soms 'een kleine Ban Ki Moon' te voelen om alle nationaliteiten en religies bij elkaar te houden. Dat gaat volgens hem goed zolang eenieder streng, maar rechtvaardig wordt behandeld en de ruimte heeft er te mogen zijn. "Het gaat niet goed als de een gaat overheersen en de ander het gevoel krijgt weggedrukt te worden uit de openbare ruimte." Aboutaleb pleitte ervoor dat verschillende nationaliteiten dan wel religies interesse tonen in elkaar in plaats van de onderlinge verschillen uit te vergroten. "Dan kom je dichter bij elkaar." Hij zette zich sterk af tegen mensen die naar het Midden-Oosten gaan om daar uit naam van de islam strijd te voeren tegen mensen met een ander geloof. "Dan ga je naar Jemen om te leren schieten? Ga dan naar Egypte om docent te worden en keer terug naar Nederland om je vader en je moeder les te geven." IS werd omschreven als een groep misdadigers en een organisatie die niets met het geloof te maken heeft. Zijn pleidooi was te gaan voor gematigde opvattingen. "Veel mensen zijn op zoek naar een eigen religieuze identiteit en het is goed als dat met respect voor elkaar gebeurt. Verdiep je in de ander. Zeg niet, jij bent anders, dus jouw kop gaat eraf."