Natuurgebieden zoals het Waagejot worden ontzien bij de dijkversterking.  Het werk zal van 2017 tot en met 2019 wel de nodige hinder veroorzaken.
Natuurgebieden zoals het Waagejot worden ontzien bij de dijkversterking. Het werk zal van 2017 tot en met 2019 wel de nodige hinder veroorzaken. Foto: Gerard Timmerman

Dijkversterking wordt ingepast in landschap

Geen enorme verhogingen van de dijk, die wel breder wordt. En landschappelijk zodanig wordt ingepast, dat het aangezicht gemiddeld weinig verschilt met nu. Wel een dijk die ons minstens halve eeuw moet beschermen tegen het zeewater.

Een wat ander beeld dan zoals dat een jaar of zeven geleden werd geschetst, toen hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier de eerste plannen voor de dijkversterking presenteerde. Met ingrijpende verbredingen en verhogingen en veel damwand. Verbeterde inzichten over de westelijke Waddenzee hebben geleid tot nieuwe ontwerpen voor de negen dijksecties over een totale lengte van veertien kilometer. Deze werden getoond op drie inloopbijeenkomsten over het plan dat tot 30 juni bij het hoogheemraadschap ter visie ligt. Bij de versterking gaat de kruin van de dijk op de meeste plekken niet meer dan enkele decimeters omhoog. De dijk wordt aan de binnenkant wel breder, maar de verhoging blijft op de meeste plekken beperkt. De wegen moeten daardoor ook iets omhoog. Door de dijk te verbreden en daarmee afstand tussen zeewater en de binnenkant van de dijk te vergroten, neemt de stroomsnelheid van zeewater dat onder de dijk doorlekt ('piping') af en daarmee de ondergrondse slijtage. Aan de buitenkant van de dijk komt op veel plaatsen stortsteen, aan de binnenkant worden sloten, daar waar de ruimte is, een aantal meters landinwaarts verplaatst, de waterboezem ten noorden van de molen van Het Noorden wordt iets smaller, de oude keersluis blijft behouden. Waar natuurgebieden langs de dijk liggen of huizen staan, wordt een andere oplossing gezocht. Zoals op 't Horntje, waar de dijk in het NIOZ-poldertje een meter of dertig wordt verlegd. Aan de andere kant van het eiland wordt een deel van het poldertje Wassenaar gebruikt voor de dijkversterking. Daarmee wordt voorkomen dat schaarse landbouwgrond aan de binnenkant van deze dijk verloren gaat. Poldertje Zandkes blijft zoals het is, wel wordt de Lancasterdijk aan de buitenzijde verhard, met daarover een laag teeltaarde, zodat er voor het oog niets verandert. Ook natuurgebied Otterstaat wordt ontzien. Bijzonder is de situatie in Oudeschild. Hier wordt de versterking zodanig dat de Waddenhaven zo min mogelijk ruimte hoeft in te leveren of ondieper wordt. Het huidige plan rond de haven voorziet in versterking van de dijk, plaatselijk met damwand en/of andere maatregelen. Daarbij blijft het realiseren van een coupure in de toekomst mogelijk. Daarnaast loopt het traject dat de voorkeur van de gemeente heeft, de keersluis, waarin de dijken rond de haven verdwijnen. Omdat hiervoor eerst de meerkosten van ruim €40 miljoen bij elkaar moet worden gebracht, neemt HHNK deze optie nu niet mee in het plan. De zandige, buitendijkse versterking van de PH-dijk zit niet in het gepresenteerde plan. Maar deze voorkeursvariant zal zoals het er nu naar uitziet, wel volgens plan worden uitgevoerd. Gedacht moet worden aan een zandige dijk met een hoogte zoals we die nu onder meer bij de Slufter kennen. Gemalen de Schans, Dijkmanshuizen, Eierland en PH worden vernieuwd. De hele versterking (Waddendijk en PH-polder) is begroot op circa €200 miljoen. Het werk aan de Waddendijk zal in 2017 van start gaan en drie jaar duren. De aannemer die het gaat uitvoeren krijgt de opdracht zo min mogelijk hinder te veroorzaken en de natuur zoveel mogelijk te ontzien. Maar zonder hinder zal het niet gaan.