Legervoertuigen, film,
muziek en verhalen
Texel viert woensdag 20 mei dat het zeventig jaar geleden door de Canadezen werd bevrijd. Centrum van de zeer diverse activiteiten, georganiseerd door het Comité 20 mei en het 4/5 Comité Texel, is het vliegveld.
De herdenking begint om 10.00 uur met een rondrit van zo'n dertig legerauto's en -motoren. Ongeveer tien zijn er eigendom van Texelse particulieren, twintig andere van museum Collection '39-'45 uit Winkel. Deze worden naar Texel gebracht met landingsvaartuigen van de Koninklijke Marine. De laatste arriveren rond 9.45 uur op het Waddenstrandje in Oudeschild. De tocht gaat via Den Hoorn (aankomst 10.20 uur), de Nikadel in De Koog (11.03 uur), de Groeneplaats in Den Burg (11.50 uur), de Mulderstraat in Oosterend (12.38 uur) en de Kikkertstraat in De Cocksdorp (12.13 uur) naar het vliegveld, waar de stoet rond 14.00 uur arriveert. Onderweg zijn er optredens van vier dames die zich The Four Sisters noemen en liedjes van de legendarische Andrews Sisters zingen. Op dertien plekken langs de route staan grote historische foto's, die laten zien hoe groot de verwoestingen in mei 1945 waren, nadat elkaar bestrijdende Duitse en Georgische soldaten ervoor hadden gezorgd dat Texel 'Europa's laatste slagveld' werd.
Rond 13.00 uur landt op het vliegveld een Spitfire. Deze vertrekt weer rond 16.30 uur. De activiteiten gaan er om 13.30 uur van start met een concert van het Koger koor De Paradijsvogels en Frans en Lies Pieterse. Rond 14.00 uur arriveert het bevrijdingsvuur en wordt het beeld 'In vrede spelend kind' onthuld. De Koninklijke Marine verzorgt een Static Road Show, parachutisten geven een demonstratie en er is een markt met een gaarkeuken, waar producten van vroeger kunnen worden geproefd. Vrijwilligers verzorgen rondleidingen door Luchtvaart- en Oorlogsmuseum Texel. Voor de jeugd is er een klimwand en een kleine kermis.
In de loop van de middag zijn er muzikale optredens van Nel Bruin en Jan Beijert, The Band of Liberations & Pipes Armyband, Aart van den Brink en Anyway en verzorgen bewoners van Eierland en De Cocksdorp samen met Jan Heemskerk, Gijs Verschoor en Maarten Tiggeler voordrachten over de reis in april 1945 van de Engelandvaarders.
Op initiatief van Anneke Berghuis van het Verteltheater haalt een groep Texelaars herinneringen op. Berth Boogaard-Dros, Gré Dros, Michel Binsbergen, Hannie Maas, Paul Kikkert, Kees Hin, Cees Drijver en Akkie van de Kerkhof-Kikkert brengen hun zeer persoonlijke verhalen vanaf 14.30 uur 'live' voor publiek. Dat geldt ook voor Iemela Witte, die vertelt wat haar opa Spigt is overkomen. Daarnaast draait er een film, gemaakt door Jaap Eelman en Anneke Berghuis. Daarin komen Elisabeth Smid-de Graaf, Elly Heerschap-Verstegen en Neeltje Eelman-de Ridder aan het woord.
Van Elisabeth Smid-de Graaf, geboren als Bep de Graaf, publiceerden we in deze krant een paar weken geleden al herinneringen aan haar jeugd aan de Vuurtorenweg. Zij en haar drie zusjes verloren tijdens de Russenoorlog in de laatste oorlogsweken hun beide ouders. Smid-Graaf beschreef haar verhaal in een boek, 'En de leeuwerik zong', dat deze maand uitkomt en verkrijgbaar is bij Het Open Boek en Luchtvaart- en Oorlogsmuseum Texel op het vliegveld. Meer bijzonderheden staan op de website www.endeleeuwerikzong.nl.