Oude verkavelingskaart van Waalenburg, te zien in het Cultuurhistorisch museum.
Oude verkavelingskaart van Waalenburg, te zien in het Cultuurhistorisch museum. Foto: Collectie Cultuurhistorisch Museum Texel

Oude landkaarten

'''t Lant van Texel in kaart' is de titel van de expositie die te zien is in Cultuurhistorisch Museum Texel in De Waal. De tentoonstelling is geopend ter gelegenheid van het jubileum ''Texel 600 jaar stad''.

Op 26 maart 1415 ontvingen vertegenwoordigers van 't Lant van Texel in Den Haag uit handen van Graaf Willem VI een perkamenten oorkonde, ter bevestiging van het door Texel gekochte stederecht. Texel herdenkt en viert dat dit jaar: Texel 600 jaar stad. Het Cultuurhistorisch Museum Texel viert dat nu met een kleine expositie van reproducties van oude landkaarten van Texel. De originelen, voornamelijk in het Noord-Hollands Archief in Haarlem, zijn te kwetsbaar om te verplaatsen. In verband daarmee werd het museum in de gelegenheid gesteld digitale reproducties te tonen.

De oudste is een kaart uit 1594, met De Waal als letterlijk en figuurlijk middelpunt. Leuke details op die kaart zijn onder andere de steenoven op Oost, korenmolens bij De Koog en op Molenbuurt tussen De Waal en Oosterend. De toen hypermoderne, dure stolpboerderijen en de middeleeuwse huizen laten zien dat dit een periode is waarin de bebouwing in het Texelse landschap net zo sterk veranderde als tijdens de ruilverkaveling in de vorige eeuw het geval was.

Ook de beroemde kaart van de verkaveling van Waalenburg uit 1615 is te zien. De Bomendiek staat daarop als Waelt-dam en de torenhaan van de kerk in De Waal is bijzonder groot uitgevallen. De kaart toont een vrijwel lege polder, met bebouwing op het toen hoge schor in de hoek van de Ruigendijk en het Waalenburgerdijkje, een moderne stolpboerderij met rokende schoorsteen langs de huidige Nieuwlanderweg en een boerderij aan de huidige Polderweg waar later het Bogaardje stond en nu de bungalow met schuur van Van der Star. Met het oog op de herinrichting van Waalenburg heeft deze kaart uit 1615 weer actualiteitswaarde. Zo zijn er nog een aantal kaarten, allemaal met veel onbekende en opmerkelijke details.


Hoornders blikken vooruit op lunch

Inwoners van Den Hoorn worden uitgenodigd voor een gezellige en informatieve middag op 16 mei ter voorbereiding van de gezamenlijke lunch op 30 mei.

Die lunch wordt georganiseerd in de Herenstraat en begint om 13.00 uur. De kosten zijn € 2,00 p.p. Het is de bedoeling dat deelnemers in kledingstijl komen uit de 18e eeuw. Op 16 mei kan men daarvoor tussen 14.00 en 16.00 uur in dorpshuis De Waldhoorn inspiratie opdoen. Er zijn naaipatronen en mensen die kunnen adviseren. Janny Schuijl is aanwezig om te vertellen over het maken van 18e eeuwse kleding. Ook is er een film uit 1998 te zien over 600 jaar Den Hoorn. Kortom, een gezellige en nuttige middag. Hoornders kunnen zich ter plekke opgeven voor deelname aan de lunch. Dit kan ook in de week van 18 t/m 23 mei bij de Spar.