70 jaar geleden: Russenoorlog (3)
In de tweede week van de Russenoorlog worden de Georgische opstandelingen steeds verder teruggedrongen. De Duitsers hebben veel extra manschappen en zwaar geschut naar het eiland overgebracht. De Georgiërs, veelal scherpschutters, vechten echter tot de laatste snik.
Vrijdag 13 april 1945
De Duitsers hebben de grote aanval op polder Eierland geopend, waar het gros van de Georgiërs zich heeft teruggetrokken. Vanaf de Ruigendijk trekken Duitse troepen de polder in, ondersteund door machinevuur. Toch gebeurt het meer dan eens dat de Duitsers zware verliezen lijden. Honderden soldaten die de 'Russen' wel eens mores zouden leren, sneuvelen of raken gewond. Vliegveld Vlijt met omliggende bunkers is een bolwerk van de Georgiërs. De Duitsers zetten alles op alles om het vliegveld te veroveren. Van verschillende kanten, zelfs vanaf Vlieland, wordt Vlijt beschoten. Weer vliegen verschillende boerderijen in de omgeving in brand, gebouwen op het vliegveld storten in. Rond drie uur in de middag gaat de Duitse infanterie tot de aanval over. Door witte lappen om hun linkerbeen onderscheiden zij zich van de Georgiërs, die dezelfde uniformen dragen.
Zat. 14 – di. 17 april 1945
De Duitsers blijven het vliegveld voortdurend onder vuur nemen. Zij hebben een grote overmacht en de Georgiërs beginnen met het ontruimen van Vlijt. Pas op 16 april zullen ze het vliegveld volledig opgeven. De gevechten in de Eierlandse polder zijn hevig. De Duitsers beschieten boerderijen waarvan zij vermoeden dat Georgiërs zich er schuilhouden. Ook De Cocksdorp wordt beschoten. De Georgiërs trekken zich terug en voegen zich bij hun kameraden rond de vuurtoren, het laatste bastion dat zij nog in handen hebben. Hun kansen lijken nu definitief verkeken. De Duitsers nemen de tijd om de vuurtoren geheel te omsingelen. De noordbatterij, die gedurende de hele opstand in Duitse handen is gebleven, wordt versterkt, zwaar geschut aangevoerd. Door de mijnenvelden rond de vuurtoren is er nog maar één toegangsweg beschikbaar. De 110 Georgiërs bij de vuurtoren maken zich op voor de laatste slag.
Vrijdag 20 april 1945
De strijd om de vuurtoren duurt twee dagen. Een kleine groep weet 's nachts door de linies te breken en zo te ontsnappen. De overige Georgiërs verdedigen de vuurtoren met hun leven, zij vechten tot de laatste kogel. Liefst bewaren zij deze voor zichzelf, of springen ze van de toren om niet levend in Duitse handen te hoeven vallen. De 59 gevangen genomen Georgiërs moeten een massagraf graven en worden geëxecuteerd bij Buitenzorg. Overlevenden verspreiden zich.