Anders bekeken

Ik hoop aan jou...alles te kunnen toevertrouwen. Vanmorgen kreeg ik een leuke envelop met alle uitgeknipte afleveringen van Jozien. 'Ik heb de cartoon bovenop gedaan, leuk he?', sprak ze vrolijk. Ja, ik vond het leuk, het gebaar zowel als de cartoon. Elke week stipt de krant uitknippen en keurig bewaren. Bij mij bedaart de krant na een week vaak onderin de kattenbak of worden er gerookte slippies ingevouwen. Na de cartoon werd ik meerdere malen aangesproken. 'Goh , nu ben ik erachter dat jij Jozien bent" en "Ik lees eerst Jozien hoor als ik de krant uit de bus haal". In de loop der jaren valt natuurlijk bij mensen in je nabijheid het kwartje.

Manlief ging een paar maanden terug met een neef naar een vergadering in Emmeloord. 'Hoe was het in Groningen?', vroeg hij vol interesse. 'Hoe weet jij dat?' Ach ja, zo gaat het in het leven. We delen een gewoonte of een gebeurtenis, vrolijk, verdrietig, boos of zorgelijk en dan geef je jezelf bloot. Bloot in de zin van kwetsbaar. Je vertrouwt elkaar iets toe. Als je iets van jezelf prijsgeeft in welke zin dan ook, stel je je kwetsbaar op. Dat is een keus, dat hoeft niet, maar dat is mijn eigen keus, dat kan op ons eiland, Alice, Annie, Esmir, Emily, Katja, Josephine, de woelmuis, Gerard, Jeroen en Job allemaal hebben we een verworven vrijheid van meningsuiting. Dat hebben we verworven. God zij dank, mensen van het woord, maar ook u op straat, de mensen in de raad, de Jehova aan de deur, de pastoor in de kerk, Jan en Paula op de markt, bij de Aldi in de rij...overal en iedereen... We hoeven niet in een achterhuis te wonen, achter een kast weggestopt, met alleen een dagboek en andere onderduikers. We hoeven niet een ondergrondse verzetskrant te drukken, nee, hij gaat ter perse, en je weet zo laat valt hij ongeveer bij je in de bus. Censuur minimaal. Rutte, Pechtold, Wilders, Kamp, Slob, Samson, deTelegraaf, Trouw, NRC, Pownieuws, noem maar op , iedereen heeft het recht.

Die Vrijheid is een groot goed, daar moeten we met z'n allen zuinig op zijn. Want als de mensen de lengte krijgen om die vrijheid om zeep te helpen, dan ontstaat er ruimte voor fascisme. En dat is het lelijkste woord wat ik ooit heb geleerd van Wiedijk in mijn geschiedenislessen op het VWO. Dat is de grootste vloek, erger dan erg, voor de mensen in de samenleving. Dan krijg je een dodelijke aanslag , zoals in Parijs, waar in koelen bloede tekenaars, schrijvers worden vermoord. Ik ben blij dat we na die oorlogsjaren weer verworven vrijheden hebben en hoop dat we deze met de grootste zorgvuldigheid blijven bewaken. De desbetreffende landen hebben nog een lange weg te gaan. Ik doe de klep open van m'n oude secretaire en schuif in een vakje de gekregen envelop, meer waard dan vele bankbiljetten, een grote Rijkdom. Ik heet geen Charlie, Jozien is mijn tweede naam, vandaag ben ik gewoon Erna en ik hoop... dat ik aan jou...alles zal kunnen blijven toevertrouwen.