Den Haag

Als wondverpleegkundige moet je kennis vergaren en punten halen. Ik zit op een cursus in Leiden. 'Wat is jullie plan van aanpak?', vraagt de cursusleider aan twee Haagse dames. Ze laat een foto van een ernstig kapotte hiel zien. 'Och, een alternerend luchtbed is wel voldoende, denk ik.' En de dames kletsten verder. Het schiet me in het verkeerde keelgat: 'Dames, ik weet niet of jullie de krant net zo goed bijhouden als je mobiel, maar als wijkverpleegkundigen kunnen wij niet bij elke patiënt een duur matras laten aanrukken. Bovendien is dat in veel situaties ook niet nodig, als we de hielen vrijleggen op een kussen, de wond behandelen, de patiënt wisselligging geven is er veel te voorkomen. En op Texel zijn we gek op schapenwolcrème, schapenvachtjes.' De twee dames kijken alsof ze water zien branden. 'Texel? schapenzalf?' Ze lachen schamper. Waarop ik reageer: 'Weten jullie dat wij vaak uit de ziekenhuizen de patiënten terugkrijgen met decubitus (doorligplekken)?' Ze zijn niet te verwikken of te verwegen. Het geeft me een raar gevoel, hetzelfde gevoel heb ik als ik de volgende dag de krant onder ogen krijg. Een artikel met als kop: 'Soms loopt urine langs de enkels', over een instelling waar de moeder van staatssecretaris Van Rijn is opgenomen. Er zijn bijna geen nachtzusters, er worden camera's geplaatst en middags van twee tot vier is er geen verzorging, zodat vader Van Rijn als oppas fungeert. De staatssecretaris verblikt nog verbloost. Terwijl het om zijn eigen moeder gaat blijft hij volhouden dat er andere dingen moeten veranderen. Groepen, gebouwen, andere manier van omgaan met dementerenden. Maar personeel erbij, dat is geen optie. Uit Den Haag hoeven wij geen heil te verwachten, jammer maar waar. De moedige oude Ben noemt het met tranen in de ogen 'schandalig'. Hij heeft gelijk, en ik voeg toe dat het schandalig is dat deze oude baas zich zo moet verdedigen. De Raad van Toezicht heeft niets gedaan in dit tehuis met de vele klachten, het stakende personeel, nee er is €2,8 miljoen winst gemaakt en een eigen vermogen van €30 miljoen. Ik zal u één ding vertellen: in al de jaren dat ik aan het bed sta, is er bij de mens zelf niets veranderd. De mens, de patiënt heeft zorg, voeding, begeleiding, beweging, contact en liefde nodig. Het innerlijk van de mens is nog precies hetzelfde als toen ik mijn diploma dertig jaar geleden haalde. Denk niet dat als je iemand monitort op een camera, dat hetzelfde is als je rondje lopen 's nachts, en de mensen keren, en de nodige zorg verlenen. De cursusleidster springt in en vertelde dat er een Australisch rapport was uitgekomen waaruit de helende werking van het vet in de schapenwol is gebleken. Zij weet het, wij weten het, veel zusters met mij weten het, maar ik vraag me af hoelang het nog duurt, en sterker... wat moet er nog gebeuren voordat ze het in Den Haag weten?

Jozien