De Pelagia, Nederlands enige oceaanwaardige wetenschappelijke onderzoeksschip.
De Pelagia, Nederlands enige oceaanwaardige wetenschappelijke onderzoeksschip. Foto: NIOZ

Behoud Pelagia onderwerp studie

Wat is de beste oplossing om de Pelagia te behouden voor het Nederlandse maritieme onderzoek? Over die vraagt buigt een commissie zich al enige tijd.

De Pelagia is het enige oceaan-gaande wetenschappelijke onderzoeksschip van Nederland. Voor vaartochten, onderhoud en wetenschappenlijke apparatuur is jaarlijks €4 miljoen nodig. Het NWO betaalt mee, maar die bijdrage is niet voldoende. 'Nu zijn er plannen om de Pelagia deels te verhuren aan bedrijven die onderzoek willen doen', meldt prof. Caroline Slomp, hoogleraar geochemie aan de Universiteit Utrecht en frequent gebruiker van de Pelagia in NRC. 'Zeewetenschappers zoals zij – van binnen en buiten Nederland – kunnen dan minder van het schip gebruik maken. En daardoor heeft de Nederlandse onderzoeksgemeenschap in de toekomst wellicht ook moeilijker toegang tot buitenlandse onderzoeksschepen.' Jan Boon van het NIOZ: 'We doen onze uiterste best om de Pelagia een goede plek te geven voor het zeeonderzoek in Nederland. Het kan niet zo zijn dat wij op wereldniveau niet meer meedoen op het gebied van maritiem wetenschappelijk onderzoek. Het NIOZ is nu partner in de 'Ocean Facilities Exchange Group'. De Pelagia geeft ons toegang tot de Europese onderzoeksvloot. Breng je zelf geen schip in, dan kun je hooguit een schip of faciliteiten daarop huren, maar ben je minder bevoorrecht dan als dat je partner bent in deze gemeenschap.' Een keus is nog niet gemaakt, zoals er ook nog geen besluit is genomen over het 'transitieplan' voor het NIOZ, waar het nieuwe bestuur en de directie uitvoering aan gaan geven. Boon spreekt over 'denkrichtingen'. 'Het zijn ontwikkelingstrajecten die de nodige tijd vergen.' Om invulling aan deze koerswijziging te geven heeft het oude bestuur, dat wat meer op afstand stond, plaatsgemaakt voor een nieuw bestuur, dat intensiever met de directie van gedachten zal wisselen. Bedoeling is ook de banden met de relevante stakeholders aan te halen. Dit zijn in de eerste plaats instituten zoals IMARES, Deltaris en TNO Maritiem en Offshore, waarmee het NIOZ al een maritiem consortium vormt. 'Samen kunnen we meer dan alleen.' Ook samenwerking met bedrijven? 'Ook die zijn welkom, maar van nature staan onderzoekinstituten en universiteiten wat dichter bij ons.'