Leo Maas van het NIOZ (links) in gesprek met Walter Munk.
Leo Maas van het NIOZ (links) in gesprek met Walter Munk. Foto: Jeroen van Hattum

Befaamde oceanograaf Walter Munk brengt bezoek aan NIOZ

De werelberoemde oceanograaf Walter Munk uit Amerika is een paar dagen te gast geweest op het NIOZ.

De 97-jarige Munk was in 1944 als student oceanografie in Amerika betrokken bij de voorbereidingen van D-Day. Mede op advies van Munk en zijn begeleider Harald Ulrik Sverdrup begon de bevrijding van Europa op 6 juni in plaats van 5 juni. Volgens de oceanografen zouden de golfcondities op 5 juni slecht zijn en op 6 juni redelijk tot moeilijk. Er lag op dat moment al een voorkeur om op 5,6 of 7 juni met de invasie te beginnen, omdat het die dagen springtij was, waardoor extra laag water werd verwacht. Dat maakte het voor de geallieerden makkelijker om obstakels en versperringen op het strand te ontwijken. Er waren ook tal van anderen, onder meer meteorologen, betrokken bij het bepalen van een datum voor D-Day. Dat was het keerpunt van de Tweede Wereldoorlog. Volgens Leo Maas van het NIOZ, die Munk tijdens zijn bezoek aan Texel begeleidde, gaf Munk in 199 ook instructie aan bemanningen van de landingsvaartuigen hoe om te gaan met de golven. Hij had berekend tot welke golfcondities de toenmalige landingsvaartuigen konden gaan zonder om te slaan. Door hun respectievelijk Oostenrijkse en Noorse afkomst werden Munk en Sverdrup in Amerika niet echt vertrouwd, waardoor ze rapporten met hun eigen bevindingen niet mochten inzien. Pas dertig jaar later bleken ze - toen er vertrouwelijke rapporten vrijkwamen - slachtoffer van roddel en achterklap te zijn geweest. Munk was in Nederland voor de zogeheten ESOMM-conferentie (Effects of Sound in the Ocean on Marine Mammals) in Amsterdam over de effecten van geluid op walvissen. Hij was daar hoofdspreker. Via de ESOMM kwam het tot een bezoek aan het NIOZ waar de 97-jarige Munk college gaf en in gesprek ging met medewerkers, promovendi en studenten van het instituut. Zijn bezoek maakte indruk, onder meer door de scherpte die Munk aan de dag legde.