Filmopname in het Hoornderkerkje. Elke scene werd meerdere keren herhaald.
Filmopname in het Hoornderkerkje. Elke scene werd meerdere keren herhaald. Foto: Stefan Krofft

Kerkje decor voor film

'En zij zouden dag en nacht gepijnigd worden in alle eeuwigheid.' Zware woorden vanaf de preekstoel in het Hoornderkerkje, tijdens de opnamen voor de film over Michiel de Ruyter. Een kerk vol merendeels Texelse figuranten hoort hem aan.

De opnames voor de speelfilm zijn een soort rondreizend circus. Eerder werd gefilmd in Zeeland, op het Markermeer en Den Haag en Amsterdam komen nog aan bod. Op Texel wordt weliswaar gefilmd, maar de gemiddelde kijker weet straks niet beter dan dat het Zeeland betreft. Op Texel zou het Zeemanskerkje voor de hand liggen, daar hangt immers de kroonluchter die De Ruyter schonk, maar volgens regisseur Roel Reiné werd gekozen voor het Hoornderkerkje vanwege de sfeervolle buitenkant. 'Maar we hebben de kroonluchter in Oudeschild wel gefilmd en doen alsof die in dit kerkje hangt.' Dat kan allemaal in de film. Met €8 miljoen beschikt de regisseur, die in Amerika een stuk of dertien films opnam, onder andere met Mickey Rourke, voor Nederlandse begrippen over een fors budget. Al kan daarvoor weer minder dan voor hetzelfde geld in Amerika, stelt de regisseur. De 110 Texelse figuranten werken twee dagen belangeloos mee. Vooral veel vrouwen daar in dat kerkje, in prachtige kostuums, waarvoor ze hun maten vooraf hebben moeten doorgeven. Prachtig is ook de verschijning van Sanne Langelaar, die Anne de Ruyter speelt, echtgenote van de zeeheld. Hoogzwanger, maar zo ging dat in die dagen, toen vrouwen schijnbaar aan de lopende band baarden. De figuranten nemen plaats in het kerkje en iemand van de cast gaat rond met wierook, wat met het binnen schijnende licht (van sterke lampen) sfeerverhogend werkt. Dan draait de camera en terwijl regisseur en cameraman Reiné achter in de kerk een harde brul geeft, kijken de kerkgangers om. Hij bootst kanonschoten na, want op zee wordt de oorlog tegen de Engelsen uitgevochten. Dan rent Neeltje (Jada Borsato) naar buiten, dochter van Anne. Ze moet oppassen dat ze niet struikelt over de rails waarover de camera rolt. In haar kielzog rennen ook andere kinderen naar buiten. Die buitenopname werd hiervoor opgenomen, want filmen gebeurt vaak niet in chronologische volgorde. 'We zijn al een half jaar aan het filmen', vertelt Sanne tijdens een pauze. Ze vertelt de pers hoe ze tijdens bloedige veldslagen zelfs ledematen zag rondvliegen. Er wordt druk gewerkt aan een volgende scene, opgenomen op het land van Jaap Lap, waarbij Anne en haar kinderen met het rijtuig bij de kerk arriveren. Voor zo'n film zijn achter de schermen vele tientallen mensen in touw, alleen op Texel al ruim vijftig. Van de lichtmensen tot de make up en van de productie tot de kostuums. Het resultaat mag er zijn: De regisseur: 'Een mooi emotioneel, serieus en dramatisch epos.'