Met het oog op...
'Met het oog op...morgen' heette het rapport over de Texelse land- en tuinbouw alweer een jaar of vijftien geleden uitbracht. Op de voorkant twee jochies in een akker suikerbieten bij hun speelgoedtrekkertjes. De noodzaak van dat rapport was volgens LTO dat de verhouding tussen toerisme, landbouw en visserij uit balans dreigde te raken, zeker als de overheid het beleid niet zou bijstellen. Toerisme, recreatie en natuur zouden te dominant worden, vooral ten koste van de land- en tuinbouw. De twee belangrijkste thema's van toen: grond en water, behoud van voldoende areaal en een goede waterhuishouding als basis voor een gezonde sector.
Vijf jaar later publiceerde de landbouw 'Morgen is vandaag', met voorop dezelfde jongens in een veld bieten, nu met schooltassen en bij echte trekkers. Een mooi plaatje, maar de conclusie was minder vrolijk: de externe ontwikkelingen en bedreigingen zijn eerder toe- dan afgenomen. Het doel tot behoud van areaal en concurrentiepositie dreigde niet gehaald te worden. Een groot deel van de Texelse land- en tuinbouw kan alleen overleven als aansluiting wordt gezocht bij de markt. De sector beschikt over een goede uitgangspositie en moet in staat worden gesteld blijvend hoogwaardige kwaliteit te leveren om de concurrentiepositie te kunnen handhaven. Als de bakens niet tijdig werden verzet, zou de structuur van bedrijven en bedrijfsvoering achterop raken. Boeren zijn voortdurend bezig die bakens te verzetten en in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. 'Zij mogen dit ook verwachten van de bestuurders en beleidsmakers, want een optimaal resultaat voor economie en balans in landschap en natuur kan alleen worden bereikt als sprake is van een goed samenspel.'
Inmiddels zijn we alweer jaren verder. De jongens van de foto zijn volwassen en werkzaam in de landbouw. Het aantal boerenbedrijven is afgenomen, maar in omvang zijn ze gemiddeld gegroeid. De schaalvergroting heeft doorgezet, de gewenste verbreding mondjesmaat. Melkvee, pootaardappels, suikerbieten en bloembollen zijn de grootste pijlers gebleven. Melkveehouders en akkerbouwers hebben goede jaren achter de rug, er wordt volop geïnvesteerd, duurzamer gewerkt en tientallen bedrijfsopvolgers staan te trappelen, wat lang niet in elke sector het geval is.
Moraal van dit verhaal? Laat de boer boeren, geef hem voldoende de ruimte en mogelijkheden en zit hem niet teveel in de weg, dan redt deze sector zich wel.
Gerard Timmerman