Brendan de Graaf nam afscheid. Hier bekijkt hij met echtgenote Jessica de foto waarop hij de Koning Willem I prijs van koningin Máxima ontvangt.
Brendan de Graaf nam afscheid. Hier bekijkt hij met echtgenote Jessica de foto waarop hij de Koning Willem I prijs van koningin Máxima ontvangt. Foto: Gerard Timmerman

Geduld en groeipijn bij TexelEnergie

'De atmosfeer is als de bodem van een schip. Wie gaat daar nou een gaatje in boren?' Brendan de Graaf, geïnspireerd door de vorige week overleden ruimtereiziger Wubbo Ockels, hamerde bij zijn afscheid als directeur van TexelEnergie op duurzaamheid.

'Het ontroert mij dat ik jou over de kwetsbaarheid van de aarde hoor praten', plaagde president-commissaris Rikus Kieft de vertrekkende directeur, die als CDA'er kort daarvoor de spot had gedreven met de politieke kleur van Kieft: 'GroenLinks, dat zijn toch van die rare snuiters van de overkant.' Ondanks hun politieke verschillen hadden de twee elkaar binnen TexelEnergie gevonden. Het was Kieft die in de aanloop naar de oprichting in De Graaf de man herkende om het bedrijf te helpen oprichten. Eerst als commissaris en later als directeur. 'Ik denk dat je nog lang niet bent uitgegroeid', doelde hij op het werk bij De Energie Unie waarvoor De Graaf aan de slag gaat. In de vijfeneenhalf jaar bij TexelEnergie groeide het bedrijf uit tot een coöperatie met 3.103 leden, 4.284 aansluitingen, een omzet van €4,7 miljoen, een winst van €113.000,-, wekt het bedrijf bijna 1 megaWatt aan zonne-energie op en draait de eerste houtkachel. Zoals dat laatste niet vanzelf ging, vergden ook andere ontwikkelingen een lange adem en doorzettingsvermogen. Voor veel zaken moest het wiel worden uitgevonden. Er was ook tegenslag, zoals het stuklopen van de samenwerking met Greenchoice, dat juridisch scherp van leer trok. Het deed De Graaf zich afvragen: 'Wat is dit voor een sector, wat voor moraal heerst hier?' Banken deden aanvankelijk moeilijk, maar toen TexelEnergie vaker positief het nieuws haalde en prijzen in de wacht sleepte, keerde het tij. 'Mogen we jullie financieren?', vragen ze nu. De samenwerking met Capgemini in het zogeheten cloud power-systeem, waarbij ook Siemens, Quby en Liander meewerken, om de vraag en de hoeveelheid lokaal opgewekte energie zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen, zijn andere voorbeelden. 'Wat hier gebeurt is vrij uniek', vertelde Yvonne Brzesowsky-Ruys van Capgemini, vandaar dat vele ogen gericht zijn op dit project. 'Duurzame energie plaatst Europa voor vraagtekens.' Moeilijkheid is onder meer dat de meeste energie overdag wordt opgewekt, maar dat 's avonds de grootste vraag is. Als proefgebied is Texel populair. Binnenkort start een test met een warmte opslag batterij, voor de opslag van zonnewarmte. Desondanks verloopt het starten van veel nieuwe energieprojecten moeizaam. Zoals de zonneweide, waarvoor de locatie bij de PWN aan de Westerweg de beste optie lijkt. Maar regelgeving van Rijk, provincie en gemeente lopen geregeld achter op de ontwikkelingen. De Graaf: 'Het vergt onvoorstelbaar veel geduld.' Het simpele feit dat grootverbruikers van stroom een veel lagere kWh-prijs betalen dan kleinverbruikers maakt het voor menig bedrijf en vakantieparken financieel niet interessant om in zonnepanelen te investeren. Het tempo waarin Texel de eigen energie opwekt, wierp vanuit de zaal de vraag op of men er niet moedeloos van wordt. Kieft: 'Het gaat niet sneller dan de samenleving toestaat. Maar er komt een moment dat het gaat lukken. En dan is TexelEnergie er klaar voor.' De ontwikkelingsfase brengt ook fricties met zich mee, bijvoorbeeld op administratief gebied. De organisatie werkt hard om problemen op te lossen. Marijke Eelman nam afscheid als commissaris, nieuw zijn Gineke van Don en Leo Timmers.