Kwelder in Mokbaai wordt kleiner

Bij baggerwerkzaamheden in de Mokbaai is het raadzaam om een deel van het gebaggerde sediment achterin de kwelder de Karhoek aan te brengen. Die aanbeveling staat in het rapport 'Kwelderontwikkeling van de Karhoek in de Mokbaai op Texel'. Het onderzoek is geschreven door instituut Imares in opdracht van nationaal park Duinen van Texel.

Martin Baptist van Imares overhandigde het rapport vorige week aan Han Lindeboom, de nieuwe voorzitter van het NP. Over de kwelder de Karhoek in de Mokbaai, onderdeel van het nationaal park, wordt vermoed dat hij de afgelopen decennia aanzienlijk is afgenomen. De vrees bestaat dat hij in de toekomst nog kleiner zal worden. Een ander punt van zorg is de rietvorming aan de zuidkant van de Mokbaai, die de typische kweldervegetatie verdringt. Het NP legde bij Imares de vraag neer in hoeverre het mogelijk is dit proces te beïnvloeden ten gunste van het behoud van de kweldervegetatie.

Imares vergeleek kaartmateriaal uit heden en verleden of het kwelderareaal achteruit is gegaan en wat de veranderingen zijn. De hoogteligging is ingemeten, evenals het voorliggende wad en vergeleken. Daaruit bleek dat het kwelderareaal van 1985 tot 1994 is afgenomen met ruim vier hectare, dat is circa twaalf procent. Dit komt voornamelijk door een achteruitgang van de zogeheten pionierszone. Na 1994 is het kwelderareaal nagenoeg gelijk gebleven. Er groeit veel meer riet dan typisch is voor de hoge en brakke kwelderzone. De oorzaak van het proces wordt gezocht in twee processen die waarschijnlijk worden geacht: toenemende kwel van zoet water en een tekort aan sediment, dat leidt teruggang in de reeks van opvolging van vegetatie (regressie) van de lagere delen. Uit metingen in 2013 blijkt dat een verlaging van 15 tot 25 centimeter optreedt in de hoogte van het aan het kwelder grenzende was. Nader onderzoek moet uitwijzen of er een oorzakelijk verband bestaat tussen dit verschijnsel en baggerwerkzaamheden in de geul van de Mokbaai, ten behoeve van de Joost Dourleinkazerne. Een effect is niet uit te sluiten, stellen de onderzoekers.

Het opdringen van riet in de kwelder lijkt moeilijk te beteugelen, maatregelen zijn ingrijpend en waarschijnlijk weinig succesvol. 'Men zou kunnen proberen de zoetwaterafvoer (vanuit de Moksloot) te beperken.' Hiervoor zou er een damwand moeten komen, maar dit past volgens Imares niet in het natuurlijke systeem en kan voor andere problemen voor de waterhuishouding in het hele duingebied zorgen. Een andere optie is een ingreep in de waterhuishouding, bijvoorbeeld door een grotere afstroom uit de duinen van de Moksloot te creëren. Een dergelijke ingreep zal echter gevolgen voor de duinen hebben.