Scouts staan netjes in het gelid tijdens het legen van de kransen.
Scouts staan netjes in het gelid tijdens het legen van de kransen. Foto: Job Schepers

'Stoeien niet meer aandoenlijk'

Ik denk dat we mogen willen dat iedereen die de macht heeft oorlog wel of niet te laten ontstaan, zich wel 100 keer afvraagt of er geen andere manier is om uit een conflict te komen', sprak Giskes in haar toespraak tijdens de herdenking in De Burght.

De burgemeester vertelde hoe zij de herdenking beleeft. 'Het zou zomaar kunnen dat ik zelf dit jaar ook even denk aan mijn vader. Hij overleed twee maanden geleden. Hij was geen oorlogsslachtoffer. Hij maakte de oorlogsjaren wel heel bewust mee. Dat maakte dat hij niet geloofde in gewelddadige oplossing van conflicten. Hij was principieel dienstweigeraar en mocht na de oorlog in Nieuwersluis ondervinden wat de militaire wereld daarvan vond. Dat heeft hij niet vergeten', sprak Giskes waarna ze verder ging over het belang van vrede. 'Wie lopen niet de rillingen over de rug als hij denkt aan de meer dan 9 miljoen gemobiliseerden uit vele landen die werden geofferd in de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog; aan de meer dan 14 miljoen geallieerde militairen binnen en buiten Europa die sneuvelden tijdens de Tweede Wereldoorlog, van wie alleen al ruim 10 miljoen aan het Russische Oostfront; aan de circa 6000 Nederlanders die als militair het leven lieten in Nederlands-Indië; aan de militairen die werden uitgezonden naar Nieuw-Guinea en Libanon en dat niet overleefden; aan al die mensen, kinderen soms nog, die ook vandaag de dag overal ter wereld oorlogen in worden gedwongen en sneuvelen door gevechtshandelingen. Geen van allen had of heeft veel in te brengen. Wie de gevechtshandelingen wèl overleefde en thuis de draad weer op moest zien te pakken, is niet zelden voor het leven beschadigd, lichamelijk en/of geestelijk. De mensen om hen heen, ouders, echtgenotes, broers en zussen, kinderen, collega's, hebben daar de rest van hun leven mee om moeten gaan', vervolgde de burgemeester. Oorlog is in het groot wat mensen dagelijks in het klein doen: ruzie maken. De één heeft iets wat de ander wil, of doet iets wat de ander niet wil en dan zijn de poppen aan het dansen. 'Stoeien' noemen mijn twee kleine neefjes dat, heel aandoenlijk. Maar zo aandoenlijk is het niet meer als volwassenen niets beters weten te verzinnen dan conflicten uit te vechten door oorlog te voeren.