Veelzijdig bedrijf bij Den Hoorn
Hoeve Vrij en Blij aan de Westerweg bij Den Hoorn, één van de ongeveer dertig boerderijen in ons land die op professionele wijze schapenmelk produceert. 'Maar het bedrijf is veel breder dan dat',vertelt agrarisch ondernemer Jan Blom
Met die opening zegt Blom geen woord te veel, naast de melkproductie heeft het bedrijf een bungalow, een camping een eigen slagerij en sinds kort ook een boerderijwinkel. Bovendien is Hoeve Vrij en Blij aangesloten bij Boerenklasse, het project van een aantal Texelse bedrijven om leerlingen het boerenleven te laten ervaren. Blom, die het bedrijf runt met zijn moeder Ans de Graaf en vader Piet, hoeft zich dus geen moment te vervelen. 'Het bedrijf groeit steeds maar door en komen steeds meer dingen bij. Voor 2001 was dit een bedrijf met koeien, maar mijn vader zag al tijdig dat dit steeds moeilijk werd. Na de MKZ-crisis zijn er veel kleindere bedrijven verdwenen, wij zijn een andere weg in geslagen. Zo stak mijn vader al meer geld in de toeristische kant van het bedrijf dan in de agrarische kant. De melkprijs ging namelijk omlaag, terwijl de verdiensten uit het toerisme groter werden, Hij heeft dat goed ingeschat', legt Blom uit. Hoeve Vrij levert het grootste gedeelte van haar melk aan Kaasboerderij Wezenspyk, waar de schapenkaas afgelopen week werd verkozen tot de beste van Nederland. 'Anton Witte van Wezenspyk zegt altijd dat je zonder goede melk, geen goede kaas hebt. We zijn dan ook wel trots dat de schapenkaas gewonnen heeft, al gaat alle lof natuurlijk gewoon naar de kaasboerderij, zij maken hem.' Het schapenbedrijf is een bloeiend bedrijf, dat terwijl het relatief jong is. 'We zijn begonnen met vleesschapen die we gekocht hebben van Koos Tjepkema. Pas sinds 2009 zijn we van de Tesselaars overgestapt op Friese melkschapen. Zoals je aan de bouw kunt zien is het een heel ander soort schaap, er zit veel minder vlees aan. De dieren van een mindere kwaliteit gebruiken we niet meer voor de melkproductie, die kruisen we met Tesselaars voor de vleesproductie. Dat vlees verkopen we aan restaurants, maar ook ook in ons eigen winkeltje.' Om het hele jaar door melk te kunnen produceren is een goed beleid nodig. Zo zijn de schapen in drie groepen verdeeld, met ieder hun eigen voedingsprogramma. 'We hebben schapen die nu net gelammerd hebben en dus veel melk geven, de schapen die nu droog staan en een groep die net weer gedekt is, op die manier heb je het hele jaar door lammeren en dus een gezonde melkproductie.' Omdat er in Nederland maar zo'n dertig schapenmelkers zijn is de kennis niet altijd makkelijk verkrijgbaar. Ter vergelijking, in Nederland zijn zo'n 18.000 melkveebdrijven en vijfhonderd geitenmelkers. 'Er is bij koeienboeren zoveel kennis dat het eigenlijk niet kan mislukken. Bij schapen zit dat toch anders, je moet veel dingen zelf uitzoeken en ook wij zijn al een aantal keren op onze bek gegaan', lacht de ondernemer. Achter alles wat er op Hoeve Vrij en Blij gebeurt zit een gedachte. Een kijkje op de boerencamping laat dit goed zien. Iedereen heeft zijn eigen afgebakende plek met een paadje dat uitkomt op een privéveldje. Hier kan de gast een paar stoelen kwijt en kijkt uit op de duinen, het bos en het kerkje van Den Hoorn, maar is wel weer zo afgebakend dat de buren je niet zien. 'Ik ken geen andere campings die dat zo hebben, maar je moet je ook proberen te onderscheiden.' Al van jongs af aan was het bekend dat Blom de boerderij zou overnemen. 'Mijn broers en zussen hadden andere ambities en ik zag het juist wel zitten. Ik ben hier opgegroeid tussen de koeien en heb de switch binnen het bedrijf actief meegemaakt. Ik heb nog even bij Koos Tjepkema gewerkt en die raadde mij aan om in de melk te gaan. In die tijd stopte namelijk een aantal andere boeren in deze bedrijfstak. Wij zijn de enige op Texel die zo'n productie aan schapenmelk leveren. Eerst leverden we alleen aan Wezenspyk, maar omdat we nu meer produceren dan zij nodig hebben zijn we gaan zoeken naar andere afnemers en zo gaat er ook iedere week een volle tankwagen naar de overkant. Je moet er altijd voor zorgen dat je groei niet afhankelijk is van de productie van je afnemers.' De laatste toevoeging is de boerderijwinkel, maar Blom geeft aan dat het de bedoeling is dat die kleinschalig blijft. 'Aan de andere kant hadden we ook niet verwacht dat de rest van het bedrijf zo snel zou groeien, dus je weet het nooit. Naast ons eigen vlees verkopen we er ondermeer de kaas van Wezenspyk. De melk gaat van ons naar de kaasboerderij en dan weer terug. Het leuke is dat je weet wat je verkoopt en er dus wat over kunt vertellen.'
Job Schepers