'Hard werken, maar nooit terug naar baas'
Zelfstandigen Zonder Personeel (ZZP), een snelgroeiende groep die je tegenkomt in allerlei beroepen. Ook eentje die van toenemende betekenis is voor de eilandeconomie. De één kiest er vrijwillig voor, anderen zijn na ontslag voor zichzelf begonnen. Hoe vergaat het deze ondernemers? Moet je er geschikt voor zijn of kun je er geschikt voor worden? Wat gaat er goed, wat verkeerd en wat zijn de valkuilen? Hoe komen ze aan werk, hoe bouwen ze een netwerk op en werken ze veel samen? En hoe zit het met hun verzekering, fiscus, pensioen, ziekte en financiert de bank hun huis? Vragen te over. Om een antwoord te krijgen ging Gerard Timmerman in gesprek met ZZP'ers, stak zijn licht op bij belangenvereniging ZZP Texel, het Texels Ondernemers Platform en sprak met financieel- en andere deskundigen.
'Het voordeel van ZZP'er zijn is dat je alles zelf in de hand hebt, ook je tijd. Heb je geen zin? Dan neem je een week vrij. Niet dat ik steeds op vakantie ga, dan komt er geen werk uit handen. Maar het idee dat het kan, vind ik heel plezierig. Voor mij geen baas meer.'
John van den Berg uit Den Burg heeft een eigen klusbedrijf. Typisch zo'n man van 'wat z'n ogen zien, maken z'n handen'. Van het vernieuwen van een badkamer tot een raamkozijn en van een schuurtje in de tuin tot een schutting. 'Het hele bouwsegment, zagen, hakken, tegelen, sanitair, elektra, met uitzondering van stucen en schilderen.'
Ooit werkte John, toen nog woonachtig in IJmuiden, in de offshore. 'Met een maat kocht ik een garage om wat te hobbyen. Klussen deden we er bij. Toen het werken onder een baas steeds meer ging tegenstaan, zijn we een klusbedrijf, een VOF, begonnen. We deden van alles. Mooie klussen, minder mooie klussen en vervelende klussen. Zoals onder de grond zitten wroeten. Dat hoort er ook bij. Maar twee kapiteins op één schip, dat werkte niet. In 2005 ben ik voor mezelf begonnen. Alles in eigen hand. Badkamertjes strippen en helemaal opnieuw opbouwen, keukens, dakkapellen en noem maar op. Als een klus te overzien is, dan neem ik die aan. Maar sommige dingen zie je niet, zoals leidingwerk. In dat geval werk ik op urenbasis. Als ik aan zo'n klus begin, bijvoorbeeld een keuken, moet je vooraf goed overleggen met de klant. Die ziet die nieuwe keuken al staan, maar denkt er misschien niet aan dat als je het fornuis verplaatst, dat ook de gasleiding moet verlegd. Als je dat goed uitlegt, dan snapt de klant ook waarom je tot een bepaalde prijs komt. Als er tijdens het werk eens wat wijzigt, dan ben ik de moeilijkste niet. Maar het moet natuurlijk niet zo zijn dat ik daar dan drie dagen extra mee bezig ben. Tegenwoordig heb je van die tv-programma's en is het huis in een uurtje helemaal verbouwd. Maar zo werkt het natuurlijk niet. Ik zag ze eens een kraanleertje monteren. Toen hadden ze vergeten de klok uit te zetten. Waren ze vier uur mee bezig. Zo'n klusje heb ik nou zo gepiept.' Doordat ik hielp bij de bouw van Stayokay kwam ik op Texel terecht. Toen kwam ik Astrid tegen en ben ik hier blijven hangen. Ik werk het liefst voor particulieren, maar heb wel gemerkt dat de klussen niet vanzelf naar je toekomen. Het werkt vaak via-via. Ik kreeg eens een opdracht en vroeg die man waar hij woonde. Bleek het mijn overbuurman te zijn. Hij had mijn naam op de bus gelezen. Het is belangrijk dat ze je zien. Vanaf april werk ik drie maanden aan een klus in Culemborg. Als ZZP'er is het keihard werken. Fysiek, kniewerk of vijftien keer de trap op met een zak cement. Maar ook: heb je wel of geen werk, komt je uit met de planning en kun je rondkomen? De ene keer gaat het gereedschap stuk, dan de bus. Verzekeringen, het hakt er allemaal best in. Maar nooit meer terug naar een baas.'