Expositie geeft beeld leven en werken visser
'Dat is een vissersschip en die vist de zee leeg', hoorde vishandelaar Peter Bongaards een moeder een paar jaar geleden tegen haar zoontje zeggen. Dat moet echt anders met de beeldvorming dacht Bongaards en hij stapte voor overleg op de visserij af.
Het leidde tot twee exposities over de visserij, één op Willemsoord in Den Helder en één in de Oude Vismarkt aan de Vlamkast in Oudeschild. Beiden werden zaterdag door gedeputeerde Jaap Bond van de provincie Noord-Holland geopend.
Bezoekers kunnen er een beeld krijgen van het alledaagse leven van de visser op zee. Het gewraakte onderwerp 'leegvissen van de zee' komt eveneens aan bod. Bezoekers krijgen mee hoe een visser te maken heeft met vangstquota, hoe de AID geregeld aan boord alles controleert en de bezoeker krijgt mee dat een visser zorgvuldig is met zijn werkterrein en dus zeker niet zomaar even de zee leegtrekt. De kritische noot wordt niet geschuwd: er is bijvoorbeeld een filmpje te zien waarin Teun van de Keuken (bekend van het televisieprogramma Keuringsdienst van Waarde) kokkelvisser Albert Schagen het vuur stevig aan de schenen legt. De laatste houdt zich overigens goed staande door gewoon te vertellen wat hij doet.
Onder leiding van Expotise van Marc Roeper en Lucas Tijssen is veel aandacht besteed aan beleving. Bezoekers kunnen zelf vis sorteren op een digitale lopende band, ze kunnen letterlijk voelen hoe het is om in een stuurhut op zee te staan en ze kunnen meedoen met een digitale veiling van vis.
Op meerdere plekken zijn kotters nagebouwd met - op kinderhoogte - beeldschermen waarin een visserman vertelt over het dagelijks leven op zee. Aan de railing van één van die kotters zit een beeldscherm waarop bezoekers honderd vragen over de visserij beantwoord krijgen. Vrouwen en kinderen vertellen op een ander beeldscherm hoe ze het vinden dat manlief of vader elke week op zee is. Bij een ander schip worden bezoekers uitgedaagd aan een touw te trekken om het verschil tussen visserij met een boomkor, sumwing en pulswing te voelen.
'Het is allemaal gericht op de visserij zoals die nu is en op de toekomst', aldus Jacco Dros die de realisatie coördineerde. Onder aanvoering van Adri en Ineke Vonk werkte de Texelse visserij volop mee door materialen in te leveren, vragen te beantwoorden en filmpjes op zee te maken. 'We zijn trots op deze expositie', aldus visserijvoorman Maarten Drijver.
De realisatie kostte ongeveer drie ton. Dat werd bijeengebracht door het Europees Visserijfonds, de provincie, Rabobank Noord-Holland en STIFT dat zestig mille verstrekte. Op aandringen van STIFT werd vantevoren overleg gevoerd met Kaap Skil om te voorkomen dat museum en expositie elkaar zouden overlappen.
Medewerkers Adrie Kager, Klaas Keunig en Dirk Barends van Peter Bongaards staken eveneens de nodige uren in het project. Dros: 'Het begon klein, maar de ambities werden steeds groter.' Bedoeling is dat de exposities in Oudeschild en Den Helder vijf jaar blijven bestaan. Ze zijn gratis toegankelijk.
Gedeputeerde Bond luisterde de opening op met een pleidooi voor het eten van vis. Hij noemde het gezonde voeding en vond dat er een goede koppeling moest zijn tussen het eten van vis in stedelijke gebieden en het vangen van die vis op zee. De gedeputeerde sprak ook waarderende woorden over de visserij als bedrijfstak.