'Waar gebeurd' nu gebundeld
'Die verhalen, daar moet je een boekie van maken.' Dat soort opmerkingen hoorde Jan van Tunen steeds vaker. Hij voegde de daad bij het woord, vanaf vandaag ligt zijn nieuwe bundel 'Waar Gebeurd' in de Texelse boekhandels.
De titel is afgeleid van de rubriek 'Waar Gebeurd' waarvoor Jan van Tunen in deze krant jarenlang verhaaltjes optekende. Anekdotes die hij zelf meemaakte of die hij langs de weg oppikte. Niet zelden met een kwinkslag of een knipoog, maar naar eigen zeggen altijd naar waarheid, oftewel: 'Waar gebeurd'. Voor zijn bundel, een cadeau van zijn drie dochters en zoon, putte hij uit het rijke reservoir aan publicaties in de Texelaar, maar ook nieuwe belevenissen en vertellingen zette hij ervoor op papier. Zoals die over die keer dat de overijverige tuinier in zijn tuin op Zuidhaffel tijdens snoeiwerk uit de perenboom viel en drie kwartier later wakker werd. In het ziekenhuis kreeg grootvader een kaartje van zijn kleinzoon. Die was inmiddels 1.96 meter lang, terwijl opa slechts 1.74 meet. Hij verbastert de woorden daarom tot kleinvader en grootzoon. Zijn stukjes in de krant werden goed gelezen en ook het commentaar was niet van de lucht. Toen hij eens door de Julianastraat fietste en twee Texelaars een weigerachtige auto zag duwen, kreeg hij te horen: 'Tegen jou zeg ik niks, want voor je het weet, staat het in de krant.' Overigens gaf hij niet alles wat hij hoorde en zag door aan de krant. Zoals die keer dat hij bij een boerderij kwam, waar op dat moment niemand thuis was. 'De koeien liepen in huis en in de slaapkamer lag een verse koeienvla.' Als het verhaal wel mooi was, maar niet erg vleiend voor de persoon in kwestie, dan verzon hij wel eens een andere naam. Maar insiders zullen ongetwijfeld weten wie het betreft.
Wie Jan van Tunen niet van zijn verhalen kent, kent hem wellicht van zijn werk als hoofdinseminator en administrator bij de Texelse KI (Kunstmatige Inseminatie) vereniging Het was in de tijd dat de Texelse rundveefokkerij hoog stond aangeschreven. Het sperma van stieren van Keimpe 33 van de Beukenhof en Tonia's Adema 17 ging de hele wereld over. 'Alle dagen rinkelde de telefoon, er werd voor miljoenen verkocht.' In zijn Volkswagen kever reed hij het hele eiland over en maakte veel mee. Anekdotes uit die tijd tekende hij op in de verhalenbundel 'Met de KI een rondje over Texel', dat in 2001 verscheen, verhalen die al enige tijd worden gepubliceerd in het blad van de ANBO.
Niet dat hij alleen maar korte verhaaltjes maakt. 'Voor de KI heb ik dertig jaarverslagen geschreven. Elk jaar stencilde ik daarvan 350 tot 400 exemplaren voor de leden.' Van Tunen noteerde alles en verwerkte dat in zijn verslagen. Gegevens over afstammelingen, uitslagen van fokveedagen en noem maar op. 'Dan is het maar vastgelegd voor het nageslacht.' In de bijkeuken staat een krat vol boeken met foto's en documenten van stieren. De krat verhuist om de zoveel weken naar een andere veehouder. 'Ze vinden het leuk om er door te bladeren.'
Boeren schoven de administrateur ook vaak naar voren als bestuurder. 'Ik zat in allerlei vergaderingen. Dan vertelde ik wel eens een verhaaltje en zag hoe de mensen daarop reageerden. Zo testte ik het wel eens.' Niet elke verhaal kwam in de openbaarheid. Echtgenote Ina trok wel eens aan de rem. 'Sommige dingen, bijvoorbeeld uit de familiekring, zijn natuurlijk niet voor de buitenwacht.' Het weerhield haar man er niet van dat hij ze opschreef, bijvoorbeeld voor het album over de familiegeschiedenis, waarover hij ook deel twee schreef. Bijzondere anekdote is die hoe hij als jochie op het schoolplein in Heemskerk, waar hij was geboren en getogen, in de Tweede Wereldoorlog in het gezicht werd geraakt door een stukje rondvliegende bomscherf. 'Het bloedde nogal en ik kreeg een stevige pleister op de neus.' Die zinsnede werd de titel van een historisch boek over Heemskerk.
Zijn bundel 'Waar gebeurd' (96 pagina's gedrukt bij mediabureau Langeveld & de Rooy) die hij op zijn 82ste publiceert, is samengesteld uit 117 korte verhalen van eigen hand. Op de omslag een jonge Jan van Tunen onder de koeien, ook waar gebeurd. Het boekje kost €12,50. (GT)