Artistieke impressie van de nieuwe veerboot Texelstroom. Nog geen eindontwerp, vorm en kleur kunnen gaandeweg het ontwerpproces nog veranderen.
Artistieke impressie van de nieuwe veerboot Texelstroom. Nog geen eindontwerp, vorm en kleur kunnen gaandeweg het ontwerpproces nog veranderen. foto: TESO

Vervoer TESO raakt aan welvaart Texel

Hoe lang zal de ontwikkeling van het vervoer naar het eiland pas op de plaats maken? Een belangrijke vraag die TESO stelt nu na decennia van onafgebroken groei, het aantal passagiers sinds 2009 stagneert.

De vraag is ook belangrijk omdat het vervoer raakt aan de ontwikkeling van de welvaart op Texel, zeker indien de gemiddelde besteding per bezoeker als gevolg van crisis daalt. Minder bezoekers, die ook nog eens minder geld besteden... Opmerkelijk is dat het vervoer naar Terschelling vorig boekjaar met 4,3 procent toenam. Dit werpt de vraag op waarom Texel achterblijft. 'Onderzoek naar deze oorzaken is gewenst om te bepalen welke maatregelen effectief kunnen zijn om de aantrekkingskracht van Texel als vakantiebestemming te bevorderen', stelt TESO-directeur Cees de Waal in zijn jaarverslag.

De tijden zijn veranderd. Van 1987 tot 2009 steeg het aantal passagiers bij TESO van 2,3 tot 3,6 miljoen en het aantal auto's verdubbelde zelfs. Die stijgende tendens is afgebroken. De afgelopen vier jaar daalde het personenvervoer met bijna één procent en stabiliseerde het autovervoer op 1,39 miljoen auto's (PAE). Het is niet voor het eerst dat een periode van stijging wordt onderbroken. Van 1977 tot 1985 zag TESO zich geconfronteerd met een langdurige stagnatie van de vervoersgroei. De 2,3 miljoen passagiers die in '77 werden overgezet, waren er evenveel als in '85, het jaar dat TESO eindelijk de beschikking kreeg over dubbeldeks op- en afritten.

De bootdienst hanteert al lange tijd vervoersprognoses. Tot 2012 bewoog het werkelijke vervoer zich iets onder het zogeheten middenscenario, maar inmiddels is de lijn door het minimum scenario gezakt. Verschil met de stagnatie tot 1985 is dat TESO destijds een veel groter capaciteitsprobleem had dan nu, met destijds tijdens piekdagen wachttijden van vele uren. Dat is nu veel korter, wel groeide het aantal wachtende voertuigen vorig boekjaar (dat loopt tot 1 april) met 7,1 procent tot 83.170. De verwachting is dat de komst van het nieuwe schip in 2016/2017 tot een aanzienlijke daling van het aantal wachtenden zal leiden.

De omzet van TESO daalde vorig boekjaar met 1,7 procent tot €19.234.000,-. Het aandeel van de omzet dat is gerealiseerd via de website nam toe van 8,0 tot 11,7 procent, wat met name leidde tot een afname van de kaartverkoop aan de loketten. De omzetdaling komt vooral door de daling van het voertuigenvervoer met 0,9 procent en door vrijval van een deel van de uitstaande vervoersverplichtingen van vorig boekjaar. Maatregelen om de kosten te verlagen leverden een besparing op van €400.000,-. Dat de totale kosten toch stegen komt voornamelijk door hogere kosten voor onderhoud, afschrijvingen en brandstof en smeermiddelen. Wel werd dankzij termijncontracten ten opzichte van de werkelijke marktprijzen een kostenvoordeel gerealiseerd van €387.000,-. De winst bedroeg na afdracht van belastingen €2.167.000,- (was €2.307.000,-). Door het stagnerende vervoer, duurdere brandstof en de lage rente (gemiddeld rendement van drie procent op het 'spaargeld') voerde TESO voor het eerst sinds vele jaren een tariefsstijging door van gemiddeld twee tot vier procent (met uitzondering van voetgangers en (brom)fietsers. Als het vervoer in de toekomst op of onder het minimumscenario blijft, zal het niet bij deze tariefsverhoging blijven.