Op zoek naar de juiste combine
Woensdagmiddag rinkelde mijn telefoon. Of ik het nieuws vond dat een combine van twaalf meter breed voor een demonstratie op Texel kwam. Twaalf meter? Dat is wel een héél eind. 'Oké, zeg maar waar en wanneer, dan kom ik langs. 'Langs de Schorrenweg bij de Viersprong en daarna langs de Laagwaalderweg bij de Veenselangweg.' Volgende vraag: wat voor kleur heeft ie? Want je ziet die grote kolossen al op grote afstand. Het bleek een groene.
Een paar uur later was het zover, bij hoeve Scholleboe, waar ik een interview had met dierenarts Frank Gorter over duurzaamheid, startte ik de motorfiets. Eerst maar naar de Laagwaalderweg, dat is dichtbij. Er draaiden meerdere combines, maar ergens achterin het land zag ik een groene. Niet op de aangegeven plek, maar dat zou hem wel zijn. Ik onderdrukte de neiging om via het fietspad de Boerenroute af te snijden en reed om en via Tienhoven het land in. Maar dichterbij gekomen kreeg ik een ongemakkelijk gevoel. Deze combine was wel groen, maar nieuw zeker niet, eerder een klassieker. En wat deed Han Keijser daar? Toen herkende ik zijn neef Bert Keijser op de machine. Ik had de verkeerde te pakken. Atlijd leuk om met Han bij te kletsen, maar toch maar weer op de motor en alsnog naar de Schorrenweg.
Onderweg passeerde ik diverse combines. Het was volop zomerweer en boeren en loonwerkers zagen hun kans schoon. Er reden ook allerlei andere machines in het land. Dat rode gevaarte daar, was dat soms ook een dorsmachine? Nee, dichterbij zag ik aan de bek dat het een aardappelrooier was. Maar toch, die machines worden steeds groter en gaan uit de verte meer op elkaar lijken. Verderop langs de Schorrenweg zag ik een grote stofwolk en daarna de combine. En niet zo'n kleintje ook. Toeschouwers langs de weg, hier moest het zijn. Een groen/witte machine met een rode bek, kolossaal van omvang. Of ik een stukje mee wilde rijden, vroeg Gerard Rikkenberg. Dat laat ik me geen twee keer zeggen. Je moet even klimmen, maar dan zie je ook wat. Wat een uitzicht. Naar beneden hoe het gerst door de draaiende wiek wordt opgeslokt en door het raam achter de bestuurder hoe de graankorrels in een grote bak worden verzameld. Kurkdroog en rijp, klaar om er Tessels bier van te maken.
De kolos draaide maar een paar uur op Texel, om daarna elders in het land een voorstelling te geven, als een soort rondreizend circus. Ik vraag me af of er op Texel, waar volgens een ruwe schatting al zo'n vijftien combines draaien, plek is voor zo'n gigant. De tijd zal het leren, maar het eind van de ontwikkeling in de landbouw lijkt vooralsnog niet in zicht. Hoe dan ook, zo'n dorsmachine in het land blijft een mooi gezicht en geeft mij een echt zomers gevoel.
Gerard Timmerman