Kaart van de noordoostelijke horizon omstreeks 1 uur 's nachts.
Kaart van de noordoostelijke horizon omstreeks 1 uur 's nachts. foto:

Ideaal weer voor sterrenregen

Als de bewolking een beetje weg wil blijven, zijn de omstandigheden komende week vrijwel ideaal om de vallende sterren uit de Perseïdenzwerm te zien.

De omstandigheden zijn op Texel, waar de nachtelijke duisternis groot is, altijd al goed, maar dit jaar zouden ze wel eens uitzonderlijk kunnen zijn. Het hoogtepunt van de meteorietenregen valt in de nacht van 12 op 13 augustus, maar ook in de nachten daarvoor en daarna zullen ze te zien zijn. Aangezien het op 6 augustus nieuwe maan is, zijn de nachten donker en zelfs in de maximumnacht is de maan niet meer dan een sikkel, die ook nog eens in de loop van de avond onder gaat. Bovendien is het de laatste weken, hoewel buiig, 's nachts vaak erg helder. De eerste Perseïden verschijnen al half juli aan de hemel, maar het aantal kan tijdens het hoogtepunt oplopen tot wel honderd vallende sterren per uur. Vallende sterren zijn kleine steentjes die vanuit de ruimte de dampkring van de aarde binnendringen. Elk steentje heeft een snelheid van vele tientallen kilometers per seconde als het in de dampkring van de aarde terechtkomt. Op een hoogte van tachtig tot honderd kilometer wordt de hitte die bij het afremmen ontstaat zo groot, dat de steen verdampt. Het lichtschijnsel dat dit veroorzaakt, is niet de steen zelf, maar de omringende lucht, die door de grote hitte oplicht. Dit lichtverschijnsel wordt meteoor genoemd. De Perseïden zijn vernoemd naar het sterrenbeeld Perseus, dat op zijn beurt vernoemd is naar de Griekse held, wiens vader Zeus zich vermomde als gouden stofregen. Hoewel de meteorieten zich evenwijdig van elkaar bewegen, lijken ze allemaal vanuit een punt dit sterrenbeeld te komen. Dit is hetzelfde effect dat te zien is bij bijvoorbeeld spoorrails: hoewel ze evenwijdig lopen, lijken ze bij de horizon bij elkaar te komen. De meteorieten zijn gruisdeeltjes die zijn achtergebleven in de baan van de komeet Swift-Tuttle, die elk jaar door de aarde wordt gekruist. Stichting De Koepel, de landelijke organisatie die amateursterrenkundige activiteiten ondersteunt, heeft enkele tips voor mensen die langere tijd naar de sterrenregen willen kijken: 'Trek een trui aan of een jas en zorg voor een makkelijke stoel, veldbed of slaapmatje. En laat de ogen goed aan het donker wennen, dat duurt wel een kwartier.'