Cockpit Constellation in Luchtvaartmuseum
Met een waarheidsgetrouwe kopie van de cockpit van een Lockheed Constellation heeft Luchtvaartmuseum Texel 1940-1945 er een bijzondere attractie bij. Bouwers Sieb Zijlstra en Ben Gieze werkten er vijf jaar aan.
De cockpit is voor de doorsnee passagier niet toegankelijk. Deze replica maakt zichtbaar hoe de gezagvoerder en zijn medewerkers hun werk doen. Bekend terrein voor Gieze, die als boordwerktuigkundige werkte op toestellen van het type DC8, DC10 en de Jumbo 747. Het uniform dat hij destijds aan had, wordt nu gedragen door de pop rechts op de foto. Met de realisatie van de cockpit komt een droom uit van Jan Boon. 'Als kind was ik al helemaal gek van de Constellation. Dit vliegtuig heeft zo'n mooi model.' Kenners spreken over de 'Connie' het toestel waarvan type C69 de 'first flight' maakte op 9 januari 1943 en waarmee tot de jaren negentig werd gevlogen. De passie van Boon voor de Connie uitte zich onder meer in een ongekende verzameldrift, zoals een kast vol boeken en in 1994 nam hij zelfs een vrijwel compleet cockpitinterieur over van iemand die er de ruimte niet meer voor had. Zo bouwde hij een enorme verzameling op. Toen voormalig museumvoorzitter Theo Witte die eens zag, was hij diep onder indruk. 'Daar moeten we wat mee doen.' Dat was een jaar of vijf geleden de aanzet van dit project, waarbij vrijwilligers Sieb Zijlstra en Ben Gieze met de onderdelen aan de slag gingen. Dat ze een huzarenstukje hebben verricht, is niet overdreven. Nu alle metertjes, klokjes, handels, lampjes (honderd), panelen en andere voorwerpen in de cockpit keurig op hun plek zitten, lijkt dat vanzelfsprekend, maar zo is het niet. De animatiebeelden tonen hoe de houten spanten zijn gebouwd en allerlei andere werkzaamheden zijn verricht. Het fotoalbum is nog gedetailleerder. Te zien is bijvoorbeeld de staat van de Central Control Stand, het paneel met handels voor het stijgen, landen en besturen van het toestel. Zijlstra: 'Toen ik het hier aan kreeg, was het helemaal naar zijn moer.' Hij nam het mee naar zijn schuur, demonteerde, reviseerde en schilderde elk onderdeel tot het weer glom als nieuw. 'Thuis beschik ik over een draaibank, frees en ander gereedschap.' Zo gingen allerlei andere onderdelen door zijn handen. Hoeveel uur hij er in stak, kan hij alleen maar schatten. Gekscherend: 'Het is omdat ik het vrijwillig deed, anders zou ik nu in een Rolls Royce rijden.' Ook Gieze stak er veel tijd in. 'We hadden geen bouwtekening, we moesten ons baseren op foto's en schetsen', toont hij voorbeelden. 'En we zijn een paar keer naar het Aviodrome geweest, waar ook een Constellation staat. Er moest ook worden geïmproviseerd, zoals bij de wandpanelen, die met behulp van een naaimachine zijn gemaakt. Bladerend door het album is zichtbaar hoe de cockpit steeds meer vorm krijgt. En nu is hij dus klaar, compleet met geluidsband, spotjes en andere snufjes. Achter de ramen is in de verte Texel zichtbaar. Een mooie foto, beschikbaar ingesteld door Herman IJsseling van Flying Focus. Jan Boon is onder de indruk. 'Het is fantastisch geworden.' Verderop in het museum staat een schaalmodel van de Super Constellation PH-LKY Triton, het toestel waarmee oud-Texelaar en boordwerktuigkundige Cor Kievits na een fout van de gezagvoerder in 1954 kort na de start in de rivier de Shannon stortte. Er vielen meerdere doden te betreuren, maar Kievits overleefde. Sterker nog, hij trouwde later met zijn verpleegster.