Betsema's vaste waarde in de cross
Autocrossen is niet alleen sleutelen en rondjes rijden, ook alles er omheen. 'We hebben er veel vrienden aan overgehouden.' De Betsema's zijn een vaste waarde in de cross. Peter staat dit weekend in de 4 cilinder vrije klasse aan de start, neef Ruud bij de junioren.
'Voor het zover is, moet nog het nodige worden gesleuteld. 'Hij staat er wat troosteloos bij', wijst Peter op zijn wagen. Voorin een gapend gat. De motor hangt verderop in de takels. Broer Martin sleutelt aan de Volvo S40 turbo. 1855 cc, in opgevoerde staat goed voor 260 pk. Door het opvoeren komen grote krachten los. 'Alles komt op haren en snaren te staan. Tijdens de training vorige week ging het wat hardhandig. Ik draaide het sper differentieel stuk. Een nieuwe moet uit Engeland komen, ik denk dat het er niet op tijd is. Dan moet er maar een standaard differentieel in. Het nadeel is dat in de bocht maar één wiel wordt aangedreven. Dan kan ik de pk's niet zo goed benutten. Dat is toch al moeilijk op deze baan, omdat het rechte eind relatief kort is. Op Texel rijden we gemiddeld zeventig kilometer per uur, in Lopik ligt dat rond de 127.' Hij doelt op de Lopik 500 endurance cross, twee avonden en één middag achter elkaar crossen. Winnaar is het team dat als eerste 500 rondes heeft gereden. Peter doet mee met broer Martin en Bert Uitgeest, waarbij de coureurs elkaar afwisselen. Hij toont een filmpje op zijn mobiel, met beelden van deze cross. 'Er doen heel wat Texelaars aan mee. Met Pinksteren was het zeiknat, één grote prutbende.' Het is de enige cross die Martin nog rijdt. Trouwe crossgangers herinneren zich hoe Martin tientallen jaren geleden veel prijzen pakte op de Texelse cross. Waar Martin met z'n trouwen negentien jaar geleden stopte met de cross, ging zijn broer verder. Peter: 'Ik begon op mijn achttiende, nu ben ik 44.' Neef Ruud is de man van de cijfers: '26 jaar dus.' Peter: 'Crossen is een soort ziekte. Ik ben blijven rijden. Ik begon in de Standaardklasse. Aan zo'n grote bak zat veel blik dat je niet nodig hebt. Toen kwam de Formule 2. Wij waren de eerste die met van die sprinters reden. Daarmee hebben we heel wat prijzen gepakt. Eén keer won ik vier keer achter elkaar. Daarna kwam de vier cilinder vrije klasse. Nu rijden we met bijna het dubbele aantal pk's als in Oosterend. Ik zou met deze wagen nog wel eens over de baan van Oosterend willen rijden. De rechte stukken waren daar langer en elke cross was anders.' In Lopik bereiken ze met een Volvo S40 op het rechte eind snelheden van 150 tot 160 km/uur.'
Zo hard gaat het bij neef Ruud (zoon van Martin) nog niet. Nog maar zestien jaar, maar nu al een boom van een kerel. De rolmaat van Peter geeft aan 189 centimeter. In de wieg ging hij al mee naar de cross. Peter: 'Op zijn vijfde wist Ruud bij alle nummers uit het hoofd de namen van de coureurs.' In de werkplaats keek hij als jochie toe hoe zijn vader en oom sleutelden aan crossauto's. Op zijn dertiende mocht hij als junior voor het eerst zelf de baan op. Ruud rijdt in een Toyota Starlet, een auto die voor deze robuuste junior aan de kleine kant is. 'Ik zit met mijn hoofd tegen het dak.' Als junior mag zijn wagen niet sterker zijn dan 60 pk. Daarvoor moest het vermogen naar beneden worden bijgesteld. Peter: 'Dat gaat tegen de logica in. Wij zijn meer van het opvoeren dan van het afvoeren.' Om succesvol te zijn in een veld met auto's die even sterk zijn, moet voordeel uit andere eigenschappen worden gehaald. 'Met de vering en wegligging is winst te behalen.' Peter: 'Het komt veel meer aan op stuurmanskunst.' Ruud won tijdens het crossweekend van de MAB vorig jaar de Grand Motoral en werd in de finale van de cross een aantal keer tweede. 'Ik ga voor de winst', zegt hij vastberaden. Ook Ruud bleef tijdens de training vorige week niet schadevrij. 'De achterbrug brak af. Maar inmiddels staat hij weer klaar.' Hij sleutelt graag aan zijn wagen. Martin: 'Zulke jongens leren daar veel van.' Ook bij Ruud zit de liefde voor techniek diep. 'Ik zat eerst op de Havo, maar heb gekozen voor VMBO-kader, zodat ik techniek kan doen. Veel van mijn vrienden crossen ook. We zijn vaak buiten bezig, veel leuker dan de hele dag achter de computer.' Techniek zit bij de Betsema's in de genen. In hun garage verzorgen ze onderhoud en reparatie van Volvo Penta scheepsmotoren. Ze zijn gespecialiseerd in die van snelle vaartuigen, zoals de reddingboten van de KNRM en nog snellere FRISC's van de Marine, die onder meer worden ingezet tegen Somalische piraten.
Op met MAB-terrein aan de Hoofdweg begint het crossweekend zaterdag om 14.00 uur en zondag om 12.00 uur.
Gerard Timmerman