wat ik zeggen wou

Monument

Mijn vermoeden sinds enige jaren, dat de gemeente opzettelijk en doelbewust in de Kogerstraat één van de weinige plantsoenen die Den Burg nog rijk is (nota bene mét monument!) heeft verwaarloosd - in een tijd waarin ook de Texelse politieke lucht is bezwangerd van het woord 'groen' -, om het vervolgens fasegewijs te annexeren voor een ordinaire fietsenstalling, is donderdag 27 juni bewaarheid in een aan de buurt verzonden brief. Daarin wordt aangekondigd dat de daad bij de gedachte zal worden gevoegd door - zoals ze het hier op Texel noemen – 'volk van de overkant' zonder énige historische en/of emotionele binding met het eiland Texel.

Onderstaande twee brieven geven de aandachtige lezer van de Texelse Courant een realistisch beeld van de traditionele interactie tussen gemeenteambtenaren en de Texelse belastingbetaler. De eerste brief noem ik: 'De wijsvinger van Ereburger Harry de Graaf' (30 juli 2008 en formeel nooit beantwoord); de tweede brief noem ik: 'De middelvinger van de gemeenteambtenaar'.

Aan u, beste lezer, het oordeel.

Klaas Smidt,

Den Burg.

Aan Burgemeester & Wethouders

De Koog, 30 juli 2008

Geacht college,

Gebruikmakend van mijn prerogatief om mij gevraagd of ongevraagd te bemoeien met zaken die voor economie, natuur, landschap, samenleving en historie van Texel van belang kunnen zijn, vraag ik u aandacht voor het volgende.

Op de hoek Kogerstraat-De Zes in Den Burg staat sinds 1935 het monument dat aandacht vraagt voor het Esperanto als wereldhulptaal. In 1941 werd het op last van de Duitsers (die niets moesten hebben van deze door een Jood ontworpen taal) gesloopt, maar in 1950 weer opgebouwd. Het strekt de gemeente Texel tot eer dat het enige jaren geleden zorgde voor renovatie, zodat het er op dit moment in bouwkundige opzicht prima bij staat, afgezien van de vastgelopen windwijzer. Terecht, want Texel speelde een hoofdrol in de Esperantobeweging. Vooral door toedoen van de broers Gijs en Johan Duinker, uitgevers van de Texelsche Courant, die later tijdens de Russenoorlog van 1945 jammerlijk omkwamen, hebben honderden Texelaars de taal geleerd met de intentie aldus bij te dragen aan internationaal begrip. Of dat realistisch was, laat ik in het midden. Feit is dat het monument een getuigenis is van een gedachtegoed dat op Texel breed werd onderschreven, meer dan in enige andere gemeente in Nederland.

Vorige week mocht ik meewerken aan een Amerikaans televisieprogramma over het Esperanto, gemaakt door de internationaal succesvolle documentairemaker Sam Green uit San Francisco. Aanleiding was het Esperantocongres dat die week in Rotterdam werd gehouden. De voortrekkersrol van Texel moest daarbij in beeld worden gebracht. Toen de cameraploeg bij het monument aan de Kogerstraat arriveerde was de eerste reactie: waarom zit dit monument zo verstopt? Door het hoge geboomte er omheen, de struiken en de haveloze rijwielstalling er vlak voor was het monument als geheel niet behoorlijk in beeld te krijgen.

Ik begreep dat zoiets in de USA ondenkbaar is. Een nationaal of lokaal monument moet daar onbelemmerd gezien kunnen worden, wat me logisch lijkt, want daarvoor is een monument bedoeld. Naar aanleiding daarvan mijn advies: maak ruimte voor het monument, dus kap de bomen of vervang de struiken door laag struweel, zodat ieder het monument en de teksten daarop probleemloos kan bekijken. Dat betekent herstel van de situatie van eind jaren dertig, toen het monument domineerde en niet het geboomte. En verplaats die rijwielstalling naar een andere plek. Mij bleek dat buurtbewoners dit van harte onderschrijven.

Hoogachtend,

Harry de Graaf

Aan de bewoners van dit pand

Gemeente Texel, 26 juni 2013

Geachte mevrouw, heer,

In de loop van volgende week wordt gestart met het opknappen en het uitbreiden van de fietsenstalling op de hoek van de Kogerstraat met De Zes. Het werk bestaat uit het aanbrengen van een tegelverharding. Hierbij wordt tevens de fietsenstalling enigszins verdiept, zodat er twee fietsen achter elkaar kunnen staan en wordt de fietsenstalling circa 10 meter verlengd.

Verder willen we het Esperantomonument wat fraaier aankleden. Vóór het monument komt bestrating van gebakken klinkers met een paadje naar de Kogerstraat.

De uitvoering is een lang gekoesterde wens van de dorpscommissie van Den Burg en van de gemeente. We verwachten dat met deze uitvoering de gehele hoek van de Kogertstraat/De Zes flink opknapt.

Hoogachtend,

burgemeester en wethouders,

namens dezen,

de manager Leefomgeving,

de heer G.A.J. Berkelder

Den Burg, 3 juli 2013

Een gemeentelijke overheid die in deze tijd een plantsoen laat verharden, is mijns inziens immoreel bezig!

Met dank voor plaatsing,

Klaas Smidt

Den Burg