wat ik zeggen wou
Garnalenvisserij
Naar aanleiding van het artikel 'Sluiting Waddenzee einde garnalenvisserij' in de Texelse Courant van 14 juni is de vraag wat de motieven zijn voor deze beleidsbeslissing. Op zijn minst mag men toch uitleg verwachten van de verantwoordelijke instanties. Tot nu toe is hier echter nauwelijks sprake van, met als gevolg grote frustraties bij de mensen die het aangaat. In het geval van een aanzienlijke beperking van de garnalenvisserij in de Waddenzee en de kustzone spreekt het interview met Albert Blom boekdelen. De ervaringskennis vanuit de gebruiker van de Waddenzee kent nauwelijks aanbod. Juist in een dynamisch gebied als de Waddenzee, waar de biologische processen onvoorspelbaar en chaotisch verlopen, is kennis vanuit langetermijnervaring van grote waarde. Het beleidsondersteunend onderzoek van de afgelopen dertig jaar is voor een belangrijk deel bepalend geweest voor de huidige maatregelen. De officiële onderzoeksinstituten hadden hierbij het monopolie.
Het kan nooit de bedoeling zijn dat het onderzoek en de gebruikers tegenover elkaar komen te staan, dat geeft vooral bij laatstgenoemden een hoop frustratie. Daarom is het belangrijk dat het beleidsondersteunend onderzoek weer toegankelijk wordt. Onderzoeksprotocol, onderzoeksgegevens, analyse en conclusies moeten transparant zijn. Op die manier wordt het beleid voor alle betrokkenen meer aanvaardbaar. Een onafhankelijke beoordelingscommissie brengt een eindconclusie uit als uitgangspunt voor de beleidsmaatregelen.
Nu lijkt het er op dat bij het benutten van de natuurbronnen de mens wordt gezien als de bron van alle kwaad. Toch moeten we ons benodigd voedsel op een zorgvuldige manier onttrekken aan deze natuurbronnen op het land en in de zee.
Zo is het terecht dat de grootschalige mechanische kokkelvisserij is gestopt. Rekening houdend met het natuurbelang had hiervoor een meer kleinschalig 'lichtgemechaniseerde' vangstmethode in de plaats kunnen komen. Misschien wel te prevaleren boven de huidige handkokkelvisserij.
De Waddenzee is een rijke natuurbron. Men kan het zien als een grote voerbak die, als gevolg van de getijdebeweging, tweemaal per etmaal gevuld wordt met voedselrijk water uit de Noordzee. Uit de productiecijfers van de mosselteelt in de Waddenzee blijkt de grote voedselrijkdom. Omdat een grazende koe en een grazende mossel op hetzelfde niveau staan in de voedselketen - beide gebruiken de primaire productie, namelijk gras en fytoplankton - bleek uit mijn onderzoek van enkele jaren geleden dat, gerekend over een periode van veertig jaar, bij mosselteelt in de Waddenzee de voedselproductie per hectare gemiddeld vijftig procent hoger is dan de productie van grazende koeien.
Wellicht is de charme van het gebied het feit dat we de Waddenzee nog lang niet snappen. Dit hoeft echter niet te betekenen dat het duurzame gebruik, als garnalen- en schelpdiervisserij, aan zulke stringente beleidsmaatregelen worden onderworpen.
Lourens Westbroek,
voormalig schelpdieronderzoeker RIVO.